ఇదిగో నవలోకం

‘‘ఓం ఓం...’’
‘‘భక్తా  నీ తపస్సుకు మెచ్చాను. ఏం కావాలో కోరుకో’’
‘‘రంభా ఊర్వశి, మేనకలను పంపి నా తపస్సుకు వెన్నుపోటు పొడవకుండా ప్రత్యక్షం అయ్యారు. ఈ జీవితానికిది చాలు దేవా’’
‘‘పూర్వం చెట్టుకొకరు పుట్టకొకరు తపస్సు చేసేవాళ్లు. కాంపిటేషన్ ఎక్కువగా ఉండడం వల్ల రంభలను పంపక తప్పలేదు. ఏదైనా డిమాండ్ సప్లైలను బట్టే ఉంటుంది కదా? ఈ రోజుల్లో తపస్సు చేసేవారేరి. ఇంకేం కావాలో కోరుకో ?’’
‘‘అదేంటి దేవా! ఏమీ ఇవ్వకుండానే ఇంకేం కావాలంటున్నారు’’
‘‘భక్తా  మిమ్ములను చూశాను. జీవితానికి ఇది చాలు అన్నావు కదా? ’’

‘‘ఏదో మర్యాదకు అలా అంటాం దేవా! హైదరాబాద్ బిర్యానీ, ఐ మ్యాక్స్‌లో సినిమాలు, అమ్మాయిలతో కబుర్లు ఇవన్నీ మానుకొని ముక్కు మూసుకుని తపస్సు చేసిందే అంత కన్నా ఎక్కువ ఆశించే కదా? ’’
‘‘ఏం కావాలో కోరుకో మరి’’
‘‘దేవదేవా! పురాణాలన్నీ చదివాను. అసలు చావే లేని వరాన్ని ప్రసాదించి కూడా చంపేసిన మీ కథలు చదివాను. మాట తప్పొద్దు ’’
‘‘ మాట తప్పడం మా దేవుళ్ల వంశంలోనే లేదు. ’’
‘‘కుళ్లు, కుతంత్రాలు, కులాలు, మతాలు, పేద- ధనిక, మేధావి- అజ్ఞాని, ఐశ్వర్యారాయ్- కల్పనారాయ్ అనే తేడా లేకుండా, ఇందిరమ్మ సింగిల్‌బెడ్‌రూమ్ ఇళ్లు- ముఖేష్ అంబానీ 27 అంతస్థుల అంటిలియా బిల్డింగ్ అనే తేడా లేకుండా మనుషులంతా ఒకటిగా ఉండే నవలోకాన్ని మాకు ప్రసాదించు దేవా?’’
‘‘ ప్రపంచ పటంలో అందమైన అమ్మాయి బుగ్గ మీద చుక్క అంత ఉండే దేశం, ప్రపంచాన్ని శాసించే అమెరికా ఒకే స్థాయిలో ఉండాలంటే ఎలా సాధ్యం?. నీ చదువు అయిపోగానే ఉద్యోగం కావాలా? ఎమ్మెల్యే టికెట్ కావాలా? కోటి రూపాయల లాటరీ టికెట్ దక్కాలా? ఏం కావాలో కోరుకో భక్తా’’
‘‘దేవా నేను విశ్వమానవున్ని. నా కోసం కాదు. నా కోసం ఆలోచించే స్వార్థపరున్ని కాదు. విశ్వమంతా శాంతితో నిండిపోవాలి. కులం, మతం, ధనిక, పేద తేడాలు లేని ఆనంద లోకం కావాలి దేవా! బిక్షగాడు- బిల్‌గేట్స్ ఒకేలా జీవించే లోకం నువ్వు తలుచుకుంటే ఇవ్వలేనిదేముంటుంది దేవా? ’’
‘‘హే భగవాన్ నేను కలిపురుషున్ని వస్తున్నాను. ఒక్క నిమిషం ఆగండి ప్రకృతి ధర్మానికి విరుద్ధంగా వరాలు ఇవ్వకండి. దేవా! దేవలోకానికి వెళితే మీరు భక్తుని తపస్సుకు మెచ్చి వరం ఇచ్చేందుకు వెళ్లారని తెలిసి, పరిగెత్తుకొస్తున్నాను. దేవా ఇది కలియుగం. నేను కలి పురుషుణ్ణి. కలియుగంలో ధర్మం వొంటికాలిపై కుంటుతూ ఉండాలి. నీ భక్తుడు కోరిన వరాలు ప్రసాదిస్తే ధర్మం నాలుగు కాళ్లతో బుల్లెట్ ట్రైన్‌లా పరిగెడుతుంది. యుగ ధర్మానికి విరుద్ధంగా మీరు వరాలు ఇవ్వడం ధర్మమా? ’’
‘‘కలి పురుషా ! ఒకరు మాట్లాడుతుంటే వారి మాటలు పూర్తి కాక ముందే మధ్యలోనే చిరాకెత్తించేట్టు ఇంకొకరు మాట్లాడడం కలియుగంలో టీవి చర్చల ధర్మం. మా సంభాషణ విను అంతే కానీ భక్తునితో మాట్లాడేప్పుడు జోక్యం చేసుకోవద్దు. ’’
‘‘దేవ దేవా కలిపురుషునిగా నా ధర్మం నేను నెరవేరుస్తాను’’
‘‘విన్నావు కదా? భక్తా. యుగధర్మానికి తగ్గుట్టు ఏం కావాలో కోరుకో’’
‘‘ఎక్కడ చూసినా మంచితనం పరమళించాలి. సేవాగుణం గుబాళించాలి. సంఘ సంస్కర్తలతో సమాజం కిక్కిరిసిపోవాలి. ఓజోన్ పొరలా మంచితనం ఈ లోకాన్ని కప్పి వేయాలి. కాగడా వేసి వెతికినా లోకంలో చెడు కనిపించవద్దు’’
‘‘స్పెషల్ ఎకనామిక్ జోన్‌లా! స్పెషల్‌గా మరో లోకం కావాలంటావు ’’
‘‘అంతే దేవా ముంబైలో కురిసిన భారీ వర్షంలా మరోలోకంలో మానవత్వపు వర్షం కురవాలి. ’’
‘‘తథాస్తు. ’’
‘‘దేవా! నేను ఆ లోకంలోకి వెళ్లి చూసి వస్తాను. అప్పుడు కాని నమ్మకం కలగదు. ’’
‘‘సరే వెళ్లు’’
‘‘దేవా? ఈకలిపురుషునికి పని లేకుండా చేస్తారా! మీకిది న్యాయమా? యుగ ధర్మాన్ని మీరే ఉల్లంఘిస్తే ఇక నేనెవరికి చెప్పుకోవాలి’’
‘‘కలి పురుషా ఆవేశ పడకు... నీ ధర్మాన్ని నువ్వు నిర్వర్తించు. కొంచెం ఓపిక పడితే ఆ మానవ భక్తుడు తిరిగి వచ్చాక విషయం నీకే అర్థమమవుతుంది. ’’
‘‘దేవా! మీరు నన్ను మోసం చేశారు. భూ లోకం వెళ్లి చూశా, నేను తపస్సు చేయక ముందు ఉన్న అవలక్షణాలన్నీ అలానే ఉన్నాయి. కులం, మతం, కుళ్లు కుతంత్రాలు అన్నీ అలానే ఉన్నాయి. ఇది మోసం దేవా! ’’
‘‘్భక్తా నేనెలాంటి మోసం చేయలేదు. ఈ దేవుడు ఒకసారి వరం ఇచ్చాడంటే దేవతలంతా అడ్డగించినా అమలు అయి తీరుతాయి.’’
‘‘మరి మార్పేమీ లేదు దేవా! ’’
‘‘ఇదిగో ఇక్కడ చూడు. మనుషుల్లో మానవత్వ పరిమళాలు గుబాళిస్తున్నాయా? కులమతాలు, ఆర్థిక అసమానతలు లేని మరో లోకం కనిపిస్తుందా? ’’
‘‘అవును దేవా కనిపిస్తోంది. మానవత్వం గుబాళింపు నన్ను ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తోంది. నేను కోరుకున్న నవ లోకం ఇదే దేవా! ’’
‘‘ఈ కలిపురుషుడికి మాటిచ్చి తప్పుతున్నారా? దేవా ఇక అలాంటి లోకం ఉంటే ఈ కలి ఏం చేయాలి దేవా! ’’
‘‘దేవా ఈ భక్తుని కోరిక తీర్చావు. కలి పురుషున్ని నీ పని నువ్వు చేసుకో అంటున్నావు. ఇదేంటి దేవా! అర్థం కావడం లేదు. ’’
‘‘ఇందులో అర్థం కాకపోవడానికి ఏమీ లేదు. మానవ భక్తా నువ్వు కోరుకున్న మరో ప్రపంచం పేరు ఫేస్‌బుక్. ఇందులో నువ్వు తట్టుకోలేనంత మానవత్వం, భరించలేనంత మంచి తనం ఉంటుంది. కలిపురుషుని లోకం మానవ లోకం. కలియుగంలో మానవ లోకం ఎలా ఉండాలో అలానే ఉంది. ఉంటుంది.’’
‘‘మోసం అన్యాయం దేవా ఇది అన్యాయం. కనిపించని లోకంలో మంచి తనం కాదు. కంటికి కనిపించాలి . అలా వరం ఇవ్వు దేవా?’’
‘‘సరే నువ్వు కోరుకున్న మానవత్వం పరిమళించే మంచి లోకం ఫేస్‌బుక్‌తో పాటు మైకు ముందు నాయకుల, నటుల మాటల్లో, సినిమాల్లో, పుస్తకాల రాతల్లో ఆ నవ లోకం కనిపిస్తుంది. తథాస్తు’’
***
‘‘ఏమండోయ్ బారెడు పొద్దెక్కా దాక పడుకొని కలలు కనడమేనా ఇంటి గురించి ఏమైనా ఆలోచించేది ఉందా? ఈ నెల అద్దె ఇవ్వకపోతే ఇళ్లు ఖాళీ చేయాల్సిందే అంటున్నాడు ఓనర్.’’
‘‘అద్దె అడగని ఓనర్లు, అప్పు తీర్చమని అడగని  మిత్రులు ఉండే నవ లోకం ఎప్పుడొస్తుందో’’

-- బుద్దా మురళి

డబ్బు మాయమవుతుంది..

‘అతని వద్ద డబ్బులుంటే బ్యాంకులో ఉన్నట్టే అనుమానించాల్సిన అవసరం లేదు.’ ఇలాంటి మాటలు మనం చాలా సార్లు వింటుంటాం. రిటైర్ అయిన వారు తమ పిల్లలను నమ్మడం కన్నా బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేసుకోవడం మేలు అని భావిస్తారు. చార్మినార్, కృషి వంటి ప్రైవేటు బ్యాంకులు, సహకార బ్యాంకుల సంగతి వేరు కానీ జాతీయ బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ చేయడం అత్యంత నమ్మకంగా భావిస్తారు. నిజమే మన డబ్బుకు బ్యాంకుల్లో పూర్తి భద్రత ఉంటుంది.
ఇది నిజమే కానీ మరో రకంగా ఆలోచిస్తే కొంత కాలానికి బ్యాంకులో మన డబ్బు కరిగిపోతుంది. ఎండలో ఐస్ ఎలా కరిగిపోతుందో బ్యాంకుల్లో అలా మన డబ్బు కరిగిపోతుంది. ఇందులో మోసం లేదు. మాయలేదు. నేరం అసలే లేదు. చట్టబద్ధంగానే మన డబ్బు కరిగిపోతుంది. డబ్బు కరిగిపోతుంది అని చెబితే మోసం చేయాలని ప్రయత్నిస్తున్నాడేమో అనిపించడం సహజం. కానీ నిజంగా కరిగిపోతుంది.
ఉదాహరణకు ప్రస్తుతం బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్లకు ఆరు నుంచి ఏడు శాతం వడ్డీ చెల్లిస్తున్నారు. అంటే మీరు ఒక లక్ష రూపాయలు డిపాజిట్ చేస్తే ఏడాదికి లక్షా ఏడువేల రూపాయలు మీకు వస్తాయి. ఏడు వేలు రావడం నిజమే డబ్బు మాయం కావడం నిజమే.
ఏడాదికి ఆరు నుంచి ఏడు వేల రూపాయల వడ్డీ వస్తుంది. అదే సమయంలో ద్రవ్యోల్బణం దాదాపుగా ఎనిమిది శాతంగా ఉంటుంది. అంటే మీరు లక్ష రూపాయలు బ్యాంకులో ఓ రెండేళ్ల పాటు డిపాజిట్ చేశారు. దానికి ఏడు శాతం వడ్డీ అనుకుంటే 14వేల రూపాయల వడ్డీ వస్తుంది. అదే సమయంలో ఎనిమిది శాతం ద్రవ్యోల్బణం అనుకుంటే మీ డబ్బు విలువ రెండేళ్లలో 16వేల రూపాయలు తగ్గుతుంది. అంటే వడ్డీ 14వేలు వస్తే విలువ 16వేలు తగ్గడం అంటే రెండు లక్షలను రెండేళ్లపాటు బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేశాక ఆ డబ్బు విలువ రెండేళ్లకు రెండువేల రూపాయల వరకు తగ్గుతుంది. వివిధ వస్తువుల విలువ పెరిగి, రూపాయి విలువ తగ్గడమే ద్రవ్యోల్బణం. అంటే గత ఏడాది 70 రూపాయలకు లీటర్ పెట్రోల్ లభిస్తే ఇప్పుడు 80 రూపాయలు.
మూడవ తరగతి వాడు కూడా చెప్పగలిగే సులభమైన లెక్కనే కానీ ఈ లెక్క అంత ఈజీగా జీర్ణం కాదు. ఈ లెక్కను బుర్రలో జీర్ణం చేసుకున్న వారు ద్రవ్యోల్బణం శాతాన్ని మించి ఆదాయం లభించే వాటిలో పెట్టుబడి పెడతారు.
***
సికిందరాబాద్ సమీపంలోని మల్కాజిగిరి చుట్టుపక్కల 1995 ప్రాంతంలో ప్లాట్లు దాదాపుగా మూడు వందల రూపాయలకు గజంలా దొరికేవి. ప్రభుత్వ టీచర్ ఒకరు రిటైర్ అయ్యారు. పిల్లలకు లెక్కలు చక్కగా బోధించేవారు ఆ టీచర్. ఆ రోజుల్లో జీతం తక్కువే, పెన్షన్ తక్కువే. గ్రాట్యుటీ డబ్బు రెండు లక్షలు బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేశారు. నెలకు దాదాపుగా 18వందల వరకు వడ్డీ వచ్చేది. ఆ సమయంలో ఈ రెండు లక్షల్లో నుంచి ఓ ఆరవై వేలతో రెండు వందల గజాల స్థలం కొనడం మంచిది సూచించారు. మన డబ్బుకు 18వందల వడ్డీ వస్తుందని పైకి కనిపిస్తుంది కానీ ద్రవ్యోల్బణం అదే స్థాయిలో ఉందని చెబితే లెక్కల మాస్టారుకు అర్థం కాలేదు. బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేసిన ఆ డబ్బు విలువ క్రమంగా కరిగిపోతుందని చెబితే లెక్కల మాస్టారుకు అర్థం కాలేదు.
ఇప్పుడా ప్రాంతంలో గజం స్థలం విలువ 30 వేలకు పైగానే ఉంది. అంటే ఆ రోజు 60వేలతో స్థలం కొంటే ఇప్పుడు అరవై లక్షల రూపాయల విలువైన స్థలం చేతిలో ఉండేది. నెల నెలా వడ్డీ తీసుకుంటూ బ్యాంకులో రెండు లక్షలు అలానే ఉన్నాయి అనుకున్నా ఆ డబ్బుతో ఇప్పుడు ఏడు గజాల స్థలం వస్తుంది. అంటే బ్యాంకులో ఉన్న మన డబ్బు కన్నా భూమి విలువ ఎన్నో రేట్లు పెరిగింది. 1995లో 60వేల రూపాయలను బ్యాంకులో ఫిక్స్‌డ్ డిపాజిట్ చేస్తే చక్రవడ్డీలెక్కల్లో ఇప్పటికి దాదాపు ఐదు లక్షల రూపాయలు అవుతుంది. అంటే అప్పుడు రెండు వందల గజాల స్థలం వచ్చే డబ్బుతో ఇప్పుడు 20 గజాల స్థలం కూడా రాదు.
దీని అర్థం బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేస్తే డబ్బు సురక్షితం కాదు అని చెప్పడం కాదు. బ్యాంకు వడ్డీ కన్నా ఎక్కువ ఆదాయం అందజేసే పెట్టుబడులపై దృష్టిసారించాలి అని చెప్పడమే దీని ఉద్దేశం.
కొందరికి రిటైర్‌మెంట్ తరువాత ఎవరినీ నమ్మలేని పరిస్థితి ఉంటుంది. ఇతరులపై ఆధారపడలేని పరిస్థితి ఉంటుంది. అలాంటి వారు ఎక్కువ ఆదాయం కలిగించే పెట్టుబడుల కన్నా తక్కువ ఆదాయం అయినా పరవాలేదు. సురక్షితంగా ఉంటుంది అనుకునే బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ చేయడమే ఉత్తమం. కానీ తమ డబ్బు విలువ పెరగాలి అని కోరుకునే వారు ద్రవ్యోల్బణాన్ని మించిన ఆదాయం ఇచ్చే విధంగా ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ చేయాలి.
స్కూల్‌లో టీచర్లు లెక్కల పాఠాలు చెబుతారు. ఆ లెక్కలు అవసరమే బతకడానికి అవసరమైన ఇలాంటి లెక్కలను జీవితం నేర్పిస్తుంటుంది. జీవిత పాఠాలు నేర్పే లెక్కలు ఎంత చిన్న వయసులో నేర్చుకుంటే అంత మంచిది. బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేసిన సొమ్ము కరిగిపోవడం ఏమిటి? అనేది అంత ఈజీగా అర్థం కాదు. కానీ అర్థం చేసుకోవాలి. అదే సమయంలో రెండు మూడు నెలల్లో మీ డబ్బును రెట్టింపు చేస్తాం అనే మాయగాళ్ల బారిన పడొద్దు. మంత్రం వేస్తే మీ బంగారు నగలు రెట్టింపు అవుతాయని మోసం చేయడం లాంటిదే రెండు మూడు నెలల్లో మీ డబ్బు రెట్టింపు అవుతుంది అని చెప్పడం.
ద్రవ్యోల్బణాన్ని మించిన ఆదాయం ఎలాంటి ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ ద్వారా సాధ్యమో ఎవరికి వారే తమకు అనుకూలమైన మార్గాలను ఎంపిక చేసుకోవాలి. అది ప్లాట్ కావచ్చు, అద్దెలు ఇచ్చే ఇళ్లు కావచ్చు. స్టాక్ మార్కెట్ ఇంకేదైనా కావచ్చు. అవకాశం ఉన్నవారు ద్రవ్యోల్బణాన్ని మించిన ఆదాయం తెచ్చిపెట్టే పెట్టుబడి మార్గాలపై దృష్టిసారించాలి. అవకాశం లేని వారికి సురక్షితంగా ఉండే బ్యాంక్ డిపాజిట్లే ఉత్తమం.

-బి.మురళి (ధనం -మూలం 23-9-2018)

మనిషిని..!

‘‘ఏంటో.. మనోడు ఉత్సాహంగా ఉన్నాడు..’’
‘‘తెలంగాణ ఏర్పాటును వ్యతిరేకించినోడు. ఆంధ్రలో తెదేపా, తెలంగాణలో కాంగ్రెస్‌కు వీరాభిమాని. రెండు పార్టీలు కలసి పోటీ చేస్తున్నాయట! అదీ ఆ సంతోషానికి కారణం’’
‘‘ఆ సంతోషానికి మీరే కారణం చెబితే ఎలా? ’’
‘‘నిజమే కదా? ఉద్యమ కాలంలో టీవీల్లో తెలంగాణ ఏర్పాటును వ్యతిరేకించే వాళ్లే- తెలంగాణ ప్రజలెవరూ ప్రత్యేక రాష్ట్రం కోరుకోవడం లేదని చెప్పేవాళ్లు. ఇప్పుడు మనం అదే తప్పు చేస్తే ఎలా? ఆయన సంతోషానికి కారణం ఏంటో ఆయనే చెప్పాలి’’
‘‘అది సరే.. ఎన్నికలు ఎలా ఉంటాయంటావు?’’
‘‘బాపూ రమణ, ముని మాణిక్యం, పతంజలి తరంలోనే హాస్య సాహిత్యానికి కాలం చెల్లిందంటారు కానీ మన చుట్టూ అంతకు మించిన హస్యం కనిపిస్తోంది. జాగ్రత్తగా సేకరించుకోవాలి అంతే’’
‘‘ఎన్నికల గురించి అడిగితే హాస్య సాహిత్యం గురించి మాట్లాడతావేం?’’
‘‘రెండూ ఒకటే ?’’
‘‘రాజకీయాలను అవమానిస్తున్నావా?’’
‘‘నేనెక్కడ అవమానించాను. మనిషి రాజకీయ జీవి, నేను తటస్థున్ని, అని ఎవరైనా అంటే వాడు అబద్ధం అయినా చెబుతుండాలి. శవమైనా కావాలి. శవం తప్ప ఎవరూ తటస్థంగా ఉండలేరు’’
‘‘తటస్థులను అవమానిస్తున్నావ్.. నేను తటస్థుడ్ని’’
‘‘టీఆర్‌ఎస్ తటస్థుడివా? టీడీపీ తటస్థుడివా? వైకాపా తటస్థుడివా? కాంగ్రెస్ తటస్థుడివా, బిజెపి తటస్థుడివా? తెజస పార్టీ తటస్థుడివా? ఏపీ తటస్థుడివా? తెలంగాణ తటస్థుడివా?’’
‘‘తటస్థుడు అంటేనే- ఏ పార్టీకీ చెందని వాడని అర్థం.’’
‘‘గత ఎన్నికల్లో ఓటు వేశావా? ఏదో ఒక పార్టీకి ఓటు వేస్తావుకదా? పార్టీకి ఓటు వేశాక ఇంకా తటస్థుడివేంటి? శవం తప్ప జీవులెవరూ తటస్థంగా ఉండలేరు. 1999లో బాబుగారు తమ పార్టీలో ఏకంగా తటస్థుల గ్రూపు ఏర్పాటు చేసి టికెట్లు ఇచ్చారు. చివరకు కొందరికి తటస్థుల కోటా కింద మంత్రివర్గంలోనూ స్థానం కల్పించారు. 2014 ఎన్నికలకు ముందు దేశవ్యాప్తంగా భాజపా తటస్థుల సమావేశాలు నిర్వహించింది. హైదరాబాద్‌లో అదేదో హోటల్‌లో తటస్థుల సమావేశాన్ని వెంకయ్య నాయుడు నిర్వహించారు. పార్టీలకు అతీతంగా తనకు మద్దతివ్వాలని కేసీఆర్ ఎన్నికల తర్వాత ఎమ్మేల్యేలకు పిలుపు ఇచ్చారు. ఒక పార్టీ అభిమానినని చెప్పి మరో పార్టీకి ఓటేయమని చెప్పే తటస్థులూ ఉంటారు. ’’
‘‘ఎవలాళ్లు?’’
‘‘నేను పక్కా కాంగ్రెస్ వాదిని కానీ ఈసారి తెదేపాకి ఓటు వేయండని 1999 ఎన్నికల్లో అక్కినేని పిలుపునిచ్చిన విషయం మరిచిపోయా వా? ఫలితాలు వచ్చాక మెజారిటీ పదిలక్షల ఓట్లు నా వల్లే అని కూడా ప్రకటించారు.’’
‘‘ఒకవైపు రాజకీయాన్ని హస్య సాహిత్యం అంటావు. మరోవైపు సీరియస్‌గా వాదిస్తావు’’
‘‘రాజకీయం హాస్యం అని నేను అనలేదు. రాజకీయాల్లో బోలెడు హాస్యం ఉంటుంది. దానిని సేకరించి పెట్టుకుంటే మహా హాస్య రచయితల రచనల కన్నా బాగుంటుంది అంటున్నా.’’
‘‘ ఒక ఉదాహరణ చెప్పు?’’
‘‘ప్రతి శుక్రవారం కొత్త సినిమా విడుదలవుతుంది కదా? అలానే వారానికో కొత్త పార్టీ పుడుతుంది. కొన్ని సినిమాలు ఐమ్యాక్స్‌లో, కొన్ని సినిమాలు మామూలు థియేటర్లలో విడుదలైనట్టు కొన్ని పార్టీలు ప్రెస్‌క్లబ్‌లో, కొన్ని పార్టీలు ఫేస్‌బుక్‌లో, మరి కొన్ని హోటల్స్‌లో పుడతాయి. ఆ పార్టీల పుట్టిన రోజు నాడు వారు చేసే ప్రకటనలు వీలుంటే సంపాదించు.’’
‘‘అందులో హాస్యం ఏముంది? వాళ్లు చాలా సీరియస్‌గా తమ రాజకీయ అభిప్రాయాలు చెబుతారు’’
‘‘సర్వపిండి చేసిన వెంటనే తింటే రుచి అంతంత మాత్రంగా ఉంటుంది. ఒక రోజు తరువాత తిని చూడు- అద్భుతంగా ఉంటుంది. అలానే ఆ పార్టీలు పుట్టగానే చేసిన ప్రకటనలు చాలా సీరియస్‌గా ఉంటాయి. కొన్ని రోజులు గడిచిన తరువాత చూడు బోలెడు హాస్యం పుడుతుంది. ’’
‘‘అర్థం కాలేదు.. ఈ రోజు పత్రిక చూశావా? ఇంటి పార్టీకి మహాకూటమిలో ఒక సీటు ఇస్తారట! ప్రొఫెసర్ పార్టీకి 20 సీట్లు ఇస్తారట! ఈ పార్టీలు పుట్టినప్పటి ప్రకటనలు చూడు. అధికారంలోకి వచ్చేస్తామని, సమ సమాజం స్థాపిస్తామని గొప్పలు చెప్పారు. అప్పటి ప్రకటనలు ఇప్పటి చర్చలు కలిపి చదువు. ఇంతకు మించి ఇంకేం కావాలి. సీట్లే ఒకటి, రెండు అయితే అధికారంలోకి వచ్చేదెలా? సమ సమాజం స్థాపించేదెలా?’’
‘‘కేసీఆర్ ఉద్యమం ప్రారంభించినప్పుడు ఒక్క సీటే. ఒక్కసీటే అని తక్కువగా అంచనా వేయకు’’
‘‘1985 హైదరాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ ఎన్నికల్లో వంద డివిజన్లకు బోలక్‌పూర్ డివిజన్ కార్పొరేటర్ ఒక్కడే ఇండిపెండెంట్‌గా గెలిచాడు. ఏ పార్టీకీ మెజారిటీ రాలేదు, మేయర్‌ను నేనే అవుతానని ఆయన రోజూ చెప్పేవాడు. అతని ఆశావాదం నాకు బాగా నచ్చింది. అతనేమయ్యాడో తెలియదు. అతని పేరు గుర్తుకు రావడం లేదు.’’
‘‘ఉద్యమకారులు తమ జీవితాన్ని త్యాగం చేశారు. వారిని తక్కువగా అంచనా వేస్తున్నావన్నా?’’
‘‘తక్కువగా, ఎక్కువగా అంచనా వేయడానికి నేనెవణ్ణి. ఇరోమ్ షర్మిల తెలుసా? దేశంలో అంతగా త్యాగం చేసిన ఉద్యమకారులు ఇంకెవరైనా ఉన్నారా? మహాత్మా గాంధీ నుంచి కేసీఆర్, మోదీ, బాబు.. కోదండరామ్ నుంచి కొండపల్లి వరకు ఇంకెవరైనా సరే- ఇంతగా జీవితాన్ని త్యాగం చేసిన ఉద్యమకారుణ్ణి చూపిస్తావా? మణిపూర్‌లో 16 ఏళ్ల పాటు షర్మిల అన్నపానీయాలు ముట్టకుంటా ఉద్యమించింది. ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తే ఆమెకు 93 ఓట్లు వచ్చాయి. ఉద్యమం వేరు, ఎన్నికలు వేరు.’’
‘‘అంటే.. ప్రజలు తప్పు చేస్తున్నారా?’’
‘‘ఎప్పుడు ఏం చేయాలో ప్రజలు అది చేస్తారు. మెజారిటీ ఓటర్లు ఎవరిని కోరుకుంటే వాళ్లే గెలుస్తారు. తెలంగాణలో ఐనా, ఆంధ్రలో ఐనా అంతే. మీడియాకో, మేధావులకో నచ్చినట్టు ఫలితాలు రావు. ఎవరు పాలించాలో అడవిలో ‘గన్ను’ కానీ, టీవీ స్టూడియోలో డిస్కషన్ రూమ్ కానీ నిర్ణయించదు. ప్రజలు నిర్ణయిస్తారు. ’’
‘‘నువ్వు తటస్థుడివి కావా?’’
‘‘నేను శవాన్ని కాదు.. మనిషిని’’ *
-బుద్దా మురళి (జనాంతికం 21-9-2018)

చరిత్ర సృష్టించనున్న ఎన్నికలు

తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఇవి తొలి ఎన్నికలు. ఈ ఎన్నికలు చరిత్ర సృష్టించనున్నాయి. సీట్లు, ఓట్లపరంగా కొత్త రికార్డులను సృష్టించనున్నాయి. జూన్ 2న రాష్ట్ర ఆవిర్భావం కన్నా ముందే ఎన్నికలు జరు గడం వల్ల ఎన్నికల కమిషన్ అధికారిక సమాచారంలో కూడా ఉమ్మడి రాష్ట్రంగానే ఎన్నికల ఫలితాలు చూపించారు 2014లో ఎన్నికలు జరిగేనాటికి అధికారికంగా తెలంగాణ ఆవిర్భవించలేదు కాబట్టి ఇప్పుడు జరిగే ఎన్నికలు అధికారికంగా తెలంగాణలో తొలి ఎన్నికలవుతాయి.

అనేక సర్వేలు చేయించాం టీఆర్‌ఎస్ వంద స్థానాల్లో విజయం సాధిస్తుందని కేసీఆర్ మొదటి నుంచి చెబుతున్నారు. వరంగల్ పార్లమెంట్ ఉప ఎన్నికలు, నారాయణఖేడ్, గ్రేటర్ హైదరాబాద్ మున్సిపల్ ఎన్నికల సమయంలోనూ సర్వేల గురించి కేసీఆర్ చెప్పారు. ఫలితాలు దానికనుగుణంగానే వచ్చాయి. సర్వేలపై మాకు నమ్మకం లేదు. మేమే గెలుస్తామని కాంగ్రెస్ నాయకులు పైకి చెబుతున్నా, పలు ఎన్నికల్లో సర్వేల గురించి కేసీఆర్ చెప్పినట్టుగానే ఫలితాలు రావడం వల్ల లోలోన కాంగ్రెస్ నాయకులూ భయపడుతున్నారు. కేసీఆర్ పార్టీపరంగా నిర్వహించిన సర్వేల్లోనే కాకుండా ఆజ్ తక్, టీవీ 5, ఇతర సంస్థలు నిర్వహించిన సర్వేల్లోనూ టీఆర్‌ఎస్ విజయావకాశాలు స్పష్టమయ్యాయి.

సీట్ల విషయంలో అనుమానాలు, సందేహాలు భిన్నాభిప్రాయాలు ఉం డవచ్చు. కానీ టీఆర్‌ఎస్ మళ్లీ అధికారంలోకి వస్తుందనే మాట తెరాస వ్యతిరేకుల్లో కూడా బలంగా వినిపిస్తున్నది. విజయం ఖాయం కానీ అంతకుమించి రికార్డులు సృష్టిస్తుందా? అనేదే చూడాలి. ఓట్లు, సీట్ల పరంగా తెలంగాణ రికార్డులు సృష్టించే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి. పలు సర్వేల్లో కాంగ్రెస్‌కు కనీసం ప్రతిపక్ష హోదా కూడా దక్కేట్టు లేదనేవిధంగా ఉన్నా యి. అయితే ఓట్ల శాతం చూస్తే వివిధ సర్వేలు 43 నుంచి 48 శాతం వర కు ఓట్లు వస్తాయని చెబుతున్నాయి. ఐదేండ్ల పాలన తర్వాత అధికార పక్షానికి సహజంగా ఓటింగ్ శాతం తగ్గుతుంది. ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో అనేక సార్లు కాంగ్రెస్, టీడీపీలు రెండుసార్లు అధికారంలోకి వచ్చాయి. అయితే ఐదేండ్లు పాలించిన తర్వాత తిరిగి గెలిచినా ఓటింగ్ శాతం తగ్గింది. కానీ ఇప్పుడు టీఆర్‌ఎస్ సీట్ల సంఖ్యనే కాదు ఓటింగ్ శాతాన్ని కూడా గణనీయం గా పెంచుకొనే అవకాశాలు కనిపిస్తున్నాయి.

2014లో ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో ఎన్నికలు జరిగాయి. అయితే పోటీచేసిన సీట్లు, లభించిన ఓట్లను బట్టి టీఆర్‌ఎస్‌కు తెలంగాణలో 34.15 శాతం ఓట్లతో 63 సీట్లు లభించాయి. ఇప్పటివరకు మన వద్ద ఉన్న ఎన్నికల ఫలితాలు, ఓట్ల శాతాలు అన్ని ఉమ్మడి రాష్ట్రంలోనివే. 1956లో ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ఆవిర్భవించగా 57లో సాధారణ ఎన్నికలు జరిగాయి. అప్పటి నుం చి ఇప్పటివరకు 13 సార్లు శాసనసభకు సాధారణ ఎన్నికలు జరిగాయి. 1972 లో జరిగిన ఒకేఒక ఎన్నికలో మాత్రమే అధికారపక్షం మొత్తం ఓట్లలో 50 శాతానికి పైగా సాధించింది. అప్పటి ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ 52.2 9 శాతం ఓట్లు సాధించింది.

83 ఎన్నికలకు సంబంధించి అధికారికంగా టీడీపీని గుర్తింపు పొందిన పార్టీగా చూపలేదు. టీడీపీ తరపున గెలిచినవారిని ఇండిపెండెంట్ అభ్యర్థులుగానే చూపారు. 83 ఎన్నికల్లో ఎన్నికల కమిషన్ సమాచారం ప్రకా రం టీడీపీని గుర్తింపు పొందని పార్టీ అని చూపుతూ ఆ పార్టీ తరపున ఒక రే గెలిచినట్టు చూపుతున్నారు. మిగతా వారంతా ఇండిపెండెంట్ అభ్యర్థులుగానే చూపిస్తున్నారు. ఇండిపెండెంట్లకు వచ్చిన ఓట్లు టీడీపీకి వచ్చిన ఓట్లు కలిపే చూపడంవల్ల నాటి ఓటింగ్ శాతం అధికారికంగా చెప్పలేం. అసెంబ్లీ చరిత్రలోనే తొలిసారిగా ప్రతిపక్షం హోదా కూడా లేనివిధంగా 1994లో టీడీపీ విజయం సాధించింది. అయితే అప్పుడు కూడా టీడీపీ 50 శాతం ఓట్ల మార్కును దాటలేదు. 1994లో ఎన్టీఆర్ నాయకత్వంలో టీడీపీ 216 స్థానాలు గెలుచుకున్నది. సీపీఐ (21), సీపీఎం (16) వంటి మిత్రపక్షాలు 37 స్థానాల్లో విజయం సాధించాయి. కాంగ్రెస్ 33.85 శాతం ఓట్లతో కేవలం 26 సీట్లకే పరిమితమైంది.

ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో తొలి ఎన్నికలు 57లో జరిగాయి. కాంగ్రెస్ 47.3 8 ఓట్లు. 62లో 47.25 శాతం ఓట్లతో కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి వచ్చింది. 72లో 52.29 శాతం 78లో 39.25 శాతం ఓట్లతో ఇందిరా కాంగ్రెస్ అధికారంలోకి వచ్చింది. 85లో 46 శాతం ఓట్లతో టీడీపీ, 89లో 47 శాతంతో కాంగ్రెస్, 94లో 44.14 శాతం ఓట్లతో టీడీపీ విజ యం సాధించింది. 99లో 43.87 శాతం ఓట్లతో టీడీపీ విజయం సాధించింది. 2004లో 38.56 శాతం ఓట్లతో కాంగ్రెస్. 2009లో 36 శాతం ఓట్లతో కాంగ్రెస్ విజయం సాధించింది 2014లో తెలంగాణలో టీఆర్ ఎస్ 34.15 శాతం ఓట్లతో అధికారంలోకి వచ్చింది. సాధారణంగా ఇప్ప టివరకు అధికారంలో ఉన్న పార్టీ రెండోసారి గెలిస్తే సీట్లు, ఓట్లు తగ్గుతున్నాయి. కానీ ఈసారి దీనికి భిన్నమైన ఫలితాలు చూడబోతున్నాం. ఓట్లు మాత్రమే కాదు సీట్లు కూడా పెరుగబోతున్నాయి.

టీఆర్‌ఎస్ నాయకత్వంలో తెలంగాణ ఉద్యమం జరిగినా అన్ని పార్టీలు తమ అస్తిత్వాన్ని నిలుపుకోవడానికి జై తెలంగాణ అనేక తప్పలేదు. అపాయింటెడ్ డేట్‌కు ముందే తెలంగాణలోనే ఎన్నికలు జరుగడం వల్ల అప్పు డు టీడీపీ కాంగ్రెస్, వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్, బీజేపీ కూడా కొంతవరకు ప్రభా వం చూపాయి. అప్పటివరకు టీఆర్‌ఎస్ పోటీచేస్తుందా? కాంగ్రెస్‌లో విలీ నమవుతుందా? అనే ప్రచారం బలంగా ఉండేది. అలాంటి పరిస్థితిలో టీఆర్‌ఎస్ 63 సీట్లు సాధించడమే గొప్ప. అప్పటికీ ఇంకా విభజన అమ ల్లోకి రాలేదు టీడీపీ బీజేపీ పొత్తు కొంతవరకు పని చేసింది. టీఆర్‌ఎస్ 63 స్థానాలు సాధిస్తుందనే అంచనా కూడా అప్పుడు ఎవరికీ లేదు. సుడిగాలిలా కేసీఆర్ 70 నియోజకవర్గాల్లో చేసిన ప్రచారం ఫలించింది. 2014 కన్నా ముందు 2004లో 27 స్థానాలు, 2009లో 10 స్థానాల్లో మాత్రమే టీఆర్‌ఎస్ గెలిచింది. అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత ప్రతి ఎన్నికల్లోనూ ఘన విజయాలు సాధించింది. ఉద్యమకాలంలో గ్రేటర్ హైదరాబాద్ మున్సిపల్ ఎన్నికల్లో అసలు పోటీచేయని టీఆర్‌ఎస్ అధికారంలోకి వచ్చాక 99 డివిజన్‌లలో విజయం సాధించింది. గ్రేటర్ చరిత్రలోనే ఈ స్థాయి విజయం ఏ పార్టీకి లభించలేదు. ఈ నాలుగున్నరేండ్ల కాలంలో ప్రభుత్వం సాధించిన విజయాలే టీఆర్‌ఎస్‌కు పెట్టని కోటలా మారాయి.

మేధావుల వాదన ఎలా ఉన్నా సాధారణ ప్రజల్లో కృతజ్ఞతాభావం ఎక్కువగా ఉంటుంది. నెలకు వెయ్యి రూపాయలు అందించే ఆసరా పథ కం ఒక్కటి చాలు సాధారణ విజయానికి. రైతుబంధు, మిషన్ కాకతీయ, మిషన్ భగీరథ , మత్స సంపద పెంచడానికి తీసుకున్న చర్యలు, గొర్రెల పంపిణీ, కేసీఆర్ కిట్ వంటి పథకాల అమలు అధికారపక్షానికి ఘనవిజయం చేకూర్చి పెట్టనున్నాయి. అధికారంలోకి వచ్చాక ఏం చేశామో అధికార పక్షం చెబుతున్నది. తిరిగి అధికారం అప్పగిస్తే ఏం చేయనున్నారో చెబుతున్నారు. విపక్షం మాత్రం కేసీఆర్‌ను దించడమే మా ఏకైక లక్ష్యం అంటున్నది. ఓ లక్ష్యమంటూ లేని విపక్షం కూడా టీఆర్‌ఎస్‌కు కలిసివచ్చే అంశం. వీటన్నింటి వల్ల ఈసారి టీఆర్‌ఎస్ రికార్డు స్థాయిలో ఓట్లు, సీట్లు సాధించనున్నది.

-నమస్తే తెలంగాణ - కౌటిల్య (22-9-2018)

శవం కాదు.. మనిషిని..!

‘‘ఏంటో.. మనోడు ఉత్సాహంగా ఉన్నాడు..’’
‘‘తెలంగాణ ఏర్పాటును వ్యతిరేకించినోడు. ఆంధ్రలో తెదేపా, తెలంగాణలో కాంగ్రెస్‌కు వీరాభిమాని. రెండు పార్టీలు కలసి పోటీ చేస్తున్నాయట! అదీ ఆ సంతోషానికి కారణం’’
‘‘ఆ సంతోషానికి మీరే కారణం చెబితే ఎలా? ’’
‘‘నిజమే కదా? ఉద్యమ కాలంలో టీవీల్లో తెలంగాణ ఏర్పాటును వ్యతిరేకించే వాళ్లే- తెలంగాణ ప్రజలెవరూ ప్రత్యేక రాష్ట్రం కోరుకోవడం లేదని చెప్పేవాళ్లు. ఇప్పుడు మనం అదే తప్పు చేస్తే ఎలా? ఆయన సంతోషానికి కారణం ఏంటో ఆయనే చెప్పాలి’’
‘‘అది సరే.. ఎన్నికలు ఎలా ఉంటాయంటావు?’’
‘‘బాపూ రమణ, ముని మాణిక్యం, పతంజలి తరంలోనే హాస్య సాహిత్యానికి కాలం చెల్లిందంటారు కానీ మన చుట్టూ అంతకు మించిన హస్యం కనిపిస్తోంది. జాగ్రత్తగా సేకరించుకోవాలి అంతే’’
‘‘ఎన్నికల గురించి అడిగితే హాస్య సాహిత్యం గురించి మాట్లాడతావేం?’’
‘‘రెండూ ఒకటే ?’’
‘‘రాజకీయాలను అవమానిస్తున్నావా?’’
‘‘నేనెక్కడ అవమానించాను. మనిషి రాజకీయ జీవి, నేను తటస్థున్ని, అని ఎవరైనా అంటే వాడు అబద్ధం అయినా చెబుతుండాలి. శవమైనా కావాలి. శవం తప్ప ఎవరూ తటస్థంగా ఉండలేరు’’
‘‘తటస్థులను అవమానిస్తున్నావ్.. నేను తటస్థుడ్ని’’
‘‘టీఆర్‌ఎస్ తటస్థుడివా? టీడీపీ తటస్థుడివా? వైకాపా తటస్థుడివా? కాంగ్రెస్ తటస్థుడివా, బిజెపి తటస్థుడివా? తెజస పార్టీ తటస్థుడివా? ఏపీ తటస్థుడివా? తెలంగాణ తటస్థుడివా?’’
‘‘తటస్థుడు అంటేనే- ఏ పార్టీకీ చెందని వాడని అర్థం.’’
‘‘గత ఎన్నికల్లో ఓటు వేశావా? ఏదో ఒక పార్టీకి ఓటు వేస్తావుకదా? పార్టీకి ఓటు వేశాక ఇంకా తటస్థుడివేంటి? శవం తప్ప జీవులెవరూ తటస్థంగా ఉండలేరు. 1999లో బాబుగారు తమ పార్టీలో ఏకంగా తటస్థుల గ్రూపు ఏర్పాటు చేసి టికెట్లు ఇచ్చారు. చివరకు కొందరికి తటస్థుల కోటా కింద మంత్రివర్గంలోనూ స్థానం కల్పించారు. 2014 ఎన్నికలకు ముందు దేశవ్యాప్తంగా భాజపా తటస్థుల సమావేశాలు నిర్వహించింది. హైదరాబాద్‌లో అదేదో హోటల్‌లో తటస్థుల సమావేశాన్ని వెంకయ్య నాయుడు నిర్వహించారు. పార్టీలకు అతీతంగా తనకు మద్దతివ్వాలని కేసీఆర్ ఎన్నికల తర్వాత ఎమ్మేల్యేలకు పిలుపు ఇచ్చారు. ఒక పార్టీ అభిమానినని చెప్పి మరో పార్టీకి ఓటేయమని చెప్పే తటస్థులూ ఉంటారు. ’’
‘‘ఎవలాళ్లు?’’
‘‘నేను పక్కా కాంగ్రెస్ వాదిని కానీ ఈసారి తెదేపాకి ఓటు వేయండని 1999 ఎన్నికల్లో అక్కినేని పిలుపునిచ్చిన విషయం మరిచిపోయా వా? ఫలితాలు వచ్చాక మెజారిటీ పదిలక్షల ఓట్లు నా వల్లే అని కూడా ప్రకటించారు.’’
‘‘ఒకవైపు రాజకీయాన్ని హస్య సాహిత్యం అంటావు. మరోవైపు సీరియస్‌గా వాదిస్తావు’’
‘‘రాజకీయం హాస్యం అని నేను అనలేదు. రాజకీయాల్లో బోలెడు హాస్యం ఉంటుంది. దానిని సేకరించి పెట్టుకుంటే మహా హాస్య రచయితల రచనల కన్నా బాగుంటుంది అంటున్నా.’’
‘‘ ఒక ఉదాహరణ చెప్పు?’’
‘‘ప్రతి శుక్రవారం కొత్త సినిమా విడుదలవుతుంది కదా? అలానే వారానికో కొత్త పార్టీ పుడుతుంది. కొన్ని సినిమాలు ఐమ్యాక్స్‌లో, కొన్ని సినిమాలు మామూలు థియేటర్లలో విడుదలైనట్టు కొన్ని పార్టీలు ప్రెస్‌క్లబ్‌లో, కొన్ని పార్టీలు ఫేస్‌బుక్‌లో, మరి కొన్ని హోటల్స్‌లో పుడతాయి. ఆ పార్టీల పుట్టిన రోజు నాడు వారు చేసే ప్రకటనలు వీలుంటే సంపాదించు.’’
‘‘అందులో హాస్యం ఏముంది? వాళ్లు చాలా సీరియస్‌గా తమ రాజకీయ అభిప్రాయాలు చెబుతారు’’
‘‘సర్వపిండి చేసిన వెంటనే తింటే రుచి అంతంత మాత్రంగా ఉంటుంది. ఒక రోజు తరువాత తిని చూడు- అద్భుతంగా ఉంటుంది. అలానే ఆ పార్టీలు పుట్టగానే చేసిన ప్రకటనలు చాలా సీరియస్‌గా ఉంటాయి. కొన్ని రోజులు గడిచిన తరువాత చూడు బోలెడు హాస్యం పుడుతుంది. ’’
‘‘అర్థం కాలేదు.. ఈ రోజు పత్రిక చూశావా? ఇంటి పార్టీకి మహాకూటమిలో ఒక సీటు ఇస్తారట! ప్రొఫెసర్ పార్టీకి 20 సీట్లు ఇస్తారట! ఈ పార్టీలు పుట్టినప్పటి ప్రకటనలు చూడు. అధికారంలోకి వచ్చేస్తామని, సమ సమాజం స్థాపిస్తామని గొప్పలు చెప్పారు. అప్పటి ప్రకటనలు ఇప్పటి చర్చలు కలిపి చదువు. ఇంతకు మించి ఇంకేం కావాలి. సీట్లే ఒకటి, రెండు అయితే అధికారంలోకి వచ్చేదెలా? సమ సమాజం స్థాపించేదెలా?’’
‘‘కేసీఆర్ ఉద్యమం ప్రారంభించినప్పుడు ఒక్క సీటే. ఒక్కసీటే అని తక్కువగా అంచనా వేయకు’’
‘‘1985 హైదరాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ ఎన్నికల్లో వంద డివిజన్లకు బోలక్‌పూర్ డివిజన్ కార్పొరేటర్ ఒక్కడే ఇండిపెండెంట్‌గా గెలిచాడు. ఏ పార్టీకీ మెజారిటీ రాలేదు, మేయర్‌ను నేనే అవుతానని ఆయన రోజూ చెప్పేవాడు. అతని ఆశావాదం నాకు బాగా నచ్చింది. అతనేమయ్యాడో తెలియదు. అతని పేరు గుర్తుకు రావడం లేదు.’’
‘‘ఉద్యమకారులు తమ జీవితాన్ని త్యాగం చేశారు. వారిని తక్కువగా అంచనా వేస్తున్నావన్నా?’’
‘‘తక్కువగా, ఎక్కువగా అంచనా వేయడానికి నేనెవణ్ణి. ఇరోమ్ షర్మిల తెలుసా? దేశంలో అంతగా త్యాగం చేసిన ఉద్యమకారులు ఇంకెవరైనా ఉన్నారా? మహాత్మా గాంధీ నుంచి కేసీఆర్, మోదీ, బాబు.. కోదండరామ్ నుంచి కొండపల్లి వరకు ఇంకెవరైనా సరే- ఇంతగా జీవితాన్ని త్యాగం చేసిన ఉద్యమకారుణ్ణి చూపిస్తావా? మణిపూర్‌లో 16 ఏళ్ల పాటు షర్మిల అన్నపానీయాలు ముట్టకుంటా ఉద్యమించింది. ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తే ఆమెకు 93 ఓట్లు వచ్చాయి. ఉద్యమం వేరు, ఎన్నికలు వేరు.’’
‘‘అంటే.. ప్రజలు తప్పు చేస్తున్నారా?’’
‘‘ఎప్పుడు ఏం చేయాలో ప్రజలు అది చేస్తారు. మెజారిటీ ఓటర్లు ఎవరిని కోరుకుంటే వాళ్లే గెలుస్తారు. తెలంగాణలో ఐనా, ఆంధ్రలో ఐనా అంతే. మీడియాకో, మేధావులకో నచ్చినట్టు ఫలితాలు రావు. ఎవరు పాలించాలో అడవిలో ‘గన్ను’ కానీ, టీవీ స్టూడియోలో డిస్కషన్ రూమ్ కానీ నిర్ణయించదు. ప్రజలు నిర్ణయిస్తారు. ’’
‘‘నువ్వు తటస్థుడివి కావా?’’
‘‘నేను శవాన్ని కాదు.. మనిషిని’’ *
బుద్దా మురళి (జనాంతికం 21-9-2018)

అత్యవసర నిధి

చాలా సీరియస్‌గా ఉండే 108కు ఫోన్ చేశాం. ఆస్పత్రిలో చేర్పించారు. ముందు పాతిక వేలు డిపాజిట్ చేయమన్నారు. కాళ్లు చేతులు ఆడలేదు. ఇంట్లో రెండు వేలు మాత్రమే ఉన్నాయి. ఇంట్లో ఉన్న బంగారం తాకట్టు పెట్టి ఆస్పత్రిలో చేర్పించాం. గండం గట్టెక్కింది.
***
ప్రైవేటు సంస్థలో మంచి ఉద్యోగం. ఏం జరిగిందో అమెరికా విధానాల్లో ఏవో మార్పులు జరిగాయట! ఇండియాలో మా వాడి ఉద్యోగం పోయింది. ఇళ్లు గడవడమే కష్టంగా మారింది. బంధువులను అడిగినా సహాయం చేయలేదు. అప్పటి వరకు నువ్వే మా ప్రాణం అన్న మిత్రులు ముఖం చాటేశారు. ఎలాగోలా ఇంట్లో ఉన్నవి అమ్ముకుని రోజులు గడిపాం.
***
కొంచం అటూ ఇటుగా ఇలాంటి సంఘటనలు మన జీవితంలో, మన చుట్టూ ఉన్న వాళ్ల జీవితంలో చాలానే జరుగుతుంటాయి. అత్యవసర పరిస్థితి వచ్చినప్పుడు బంగారాన్ని తాకట్టుపెట్టి గండం నుంచి బయటపడడం మన జీవితంలో సర్వసాధారణం. అలా తాకట్టు పెట్టేందుకు బంగారం కూడా లేని వారు చాలా మందే ఉంటారు. మరి ఇలాంటి సందర్భం వస్తే. అనారోగ్యం అంటే ఆరోగ్య బీమా ఉండవచ్చు. అత్యవసర ఖర్చుకు క్రెడిట్ కార్డు ఉండొచ్చు. మరి హఠాత్తుగా చేస్తున్న ఉద్యోగం పోతే.
ఏదీ చెప్పి రాదు.
1980 ప్రాంతంలో బజాజ్ చేతక్ స్కూటర్ కావాలంటే డీలర్ వద్ద బుక్ చేసుకుని ఓ పదేళ్లపాటు నిరీక్షిస్తే కల ఫలించేది. 90వ దశకం వరకు కూడా బజాజ్ రాజ్యం ఏలింది. హమారా బజాజ్ అనే ప్రకటన ఇప్పటికీ చెవుల్లో గింగురు మంటుంది. సెల్‌ఫోన్‌లు వచ్చిన కొత్తలో నోకియా కాకుండా ఇంకో సెల్‌ఫోన్ కూడా కొంటారా? అనిపించేది.
పదేళ్లు నిరీక్షిస్తే కానీ దొరకని బజాజ్ స్కూటర్ మార్కెట్‌లో వచ్చిన మార్పులతో కాలగర్భంలో కలిసిపోయింది. నోకియా అంతే. అద్భుతమైన కంపెనీ అనుకున్నవి కూడా మార్పుల్లో కాలగర్భంలో కలిసిపోతున్నాయి. మరి అలాంటి కంపెనీల్లో పని చేసే ఉద్యోగుల పరిస్థితి. మంచి జీతం నెల నెలా ఒకటో తారీఖున బ్యాంకు ఖాతాలో పడేప్పుడు ఒక రకమైన జీవితానికి అలవాటు పడిపోతాం. అలాంటి ఉద్యోగం ఏదో ఒక రోజు పోతే. గతంలో పరిస్థితి వేరు. ఇలాంటి పరిస్థితి ఇప్పుడు సర్వసాధారణం. కంపెనీ మూత పడినా ఉద్యోగం పోతుంది. కంపెనీ అద్భుతంగా ఉన్నా ఏదో ఒక కారణంతో ఉద్యోగం ఊడవచ్చు. ఇప్పుడు ఏదీ శాశ్వతం కాదు. ఉద్యోగం పోవడం కావచ్చు, ఆరోగ్య సమస్య, కుటుంబంలో ఎవరికైనా అత్యవసరంగా ఆరోగ్య సమస్య తలెత్తవచ్చు. ప్రమాదం వల్ల తాత్కాలికంగా ఉద్యోగానికి దూరంగా ఉండడం కావచ్చు. అదీ ఇదీ అని కాదు. అత్యవసర సమస్య ఏదైనా ఎదురు పడవచ్చు. మీరు అదృష్టవంతులు అయితే జీవితంలో ఇలాంటి అత్యవసర పరిస్థితి తలెత్తే అవకాశం లేకపోవచ్చు. అయినా అత్యవసర నిధి అవసరం.
ఎప్పుడైనా ఏదైనా అత్యవసరం పడవచ్చు. వీటన్నింటినీ దృష్టిలో పెట్టుకుని ఆర్థిక నిపుణలు ప్రతి వ్యక్తి వద్ద అత్యవసర నిధి ఉండాలి అంటారు.
ఎలాంటి అవసరం అయినా కావచ్చు. ఊహించని ఖర్చు వచ్చి పడుతుంది. అలాంటి ఖర్చు కోసం ప్రతి కుటుంబానికి అత్యవసర నిధి అత్యవసరం.
దేశంలో 60 శాతం మంది ప్రజల వద్ద తక్షణం కేవలం ఐదువేల రూపాయల డిపాజిట్ మాత్రమే బ్యాంకుల్లో ఉంటుందని ఒక అంచనా. కేవలం ఐదువేల రూపాయల అత్యవసర నిధి వారి వద్ద ఉన్నట్టు.
అత్యవసర అవసరం ఏర్పడినప్పుడు చుట్టు పక్కల వారిని, మిత్రులను సహాయం అడగాలంటే మోహమాటం. అడిగినా ఇస్తారనే నమ్మకం ఉండదు. ఎందుకంటే వాళ్లు కూడా మనలాంటి వాళ్లే. మరేం చేయాలి. ఇలాంటి సమస్యలను ఊహించే ఆర్థిక నిపుణులు పత్రి కుటుంబానికి తమ ఆదాయానికి తగ్గట్టు ఎమర్జన్సీ ఫండ్ ఉండాలని చెబుతున్నారు. మరి ఎంత ఉండాలి అంటే? మన జీతాన్ని, ఆదాయాన్ని బట్టి అత్యవసర నిధి ఉండాలి. మన ఆదాయం కానీ, జీతం కానీ ఎంత ఉంటే దానికి ఆరు రేట్లు అత్యవసర నిధి ఉండాలనేది నిపుణుల అభిప్రాయం. అంటే మీ ఆదాయం నెలకు 50 వేల రూపాయలు అయితే కనీసం మూడు లక్షల రూపాయల అత్యవసర నిధి మీకు అందుబాటులో ఉండాలి. ఇది ఎలా సాధ్యం అంటే నెలకు 50వేల రూపాయల జీతం అయితే కనీసం వాటిలో 20 వేల రూపాయలు ప్రతినెల అత్యవసర నిధి కింద కేటాయిస్తే, పదిహేను నెలల్లో మూడు లక్షల రూపాయలు అవుతాయి. భారతీయుల సగటు పొదుపు 30 శాతం. అంటే 50వేల జీతం అయినప్పుడు కనీసం నెలకు పదిహేను వేల రూపాయల పొదుపు చేస్తారు. ఈ లెక్క ప్రకారం చూసుకున్నా. రెండేళ్ల పొదుపుతో మూడు లక్షల రూపాయల అత్యవసర నిధి ఏర్పడుంది. తొలుత అత్యవసర నిధిని ఏర్పాటు చేసుకుని ఆ తరువాత 15వేల రూపాయల పొదుపును మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌లో కానీ ఇతర వాటిలో కానీ ఇనె్వస్ట్ చేయవచ్చు. క్రెడిట్ కార్డు, వారాంతపు హోటల్స్ తిండి, ప్రయాణాలు ఎప్పుడైనా చేయవచ్చు కానీ వీటన్నింటి కన్నా ముందు భరోసాగా బతికే విధంగా అత్యవసర నిధి అవసరం.
ఎంత మంచి స్నేహమైనా డబ్బు కోసం చేయి చాచినప్పుడు సహకరించక పోవచ్చు. ఎంత ఆత్మవిశ్వాసంతో గర్వంగా బతికేవారైనా అత్యవసన సమస్య తలెత్తినప్పుడు చేతిలో చిల్లిగవ్వ లేక విలవిలలాడిపోవచ్చు. ఇలాంటివన్నీ ముందే ఊహించి అత్యవసర నిధిని ముందే ఏర్పాటు చేసుకోవాలి. అది బ్యాంకులో ఏదో ఒక డిపాజిట్ రూపంలో ఉంటే ఇంకా మంచిది. మీ అత్యవసర నిధి మీ కోసమే కానీ ఇతర అత్యవసరాలకు కాదు. అత్యవసర నిధిని కేవలం అత్యవసరాలకు మాత్రమే ఉపయోగించాలని ముందుగానే నిర్ణయించుకోవాలి. ఇతరుల ఆడంబరాలకు, అవసరాలకు మీ ఆత్యవసర నిధి ఎప్పుడూ ఉపయోగించవద్దు.

-బి.మురళి

పాసివ్ ఇన్‌కమ్

మనకీ పదం అంత పరిచయమైనది కాకపోవచ్చు. ఈ పదం గురించి తెలియకుండానే మనలో చాలా మంది పాసివ్ ఇన్‌కం ఎప్పటి నుంచో సంపాదిస్తూనే ఉన్నారు. పాసివ్ ఇన్‌కమ్ పదం మనకు కొత్త అయినా కొన్ని ప్రాంతాల్లో చాలా కాలం నుంచి వినిపిస్తున్నదే. ఆదాయం రెండు మార్గాల్లో ఉంటుంది. ఒకటి యాక్టివ్ ఇన్‌కమ్ అయితే రెండవది పాసివ్ ఇంకమ్ . యాక్టివ్ ఇన్‌కమ్ వల్ల సంపన్నులు అయ్యేవారు చాలా తక్కువ కానీ ఎక్కువ మంది సంపన్నులు అయింది పాసివ్ ఇన్‌కమ్ ద్వారానే.
మీరు ఉద్యోగులు అయితే మీకు నెల నెలా ఒకటవ తేదీన జీతం వస్తుంది. నెల నెలా వచ్చే జీతం మీ యాక్టివ్ ఇన్‌కమ్ అంటే నెల రోజుల పాటు ఉద్యోగం చేస్తేనే జీతం వస్తుంది. ఉద్యోగానికి వెళ్లక పోయినా, ఉద్యోగం మానేసినా మీ ఆదాయం నిలిచిపోతుంది. ఇది యాక్టివ్ ఇన్‌కమ్. మీరు యాక్టివ్‌గా ఉద్యోగం చేసినన్ని రోజులు మాత్రమే. మీకు జీతం వస్తుంది. అదే మీ యాక్టివ్ ఇన్‌కమ్.
రెండవది పాసివ్ ఇన్‌కమ్ . ఒకసారి ఆదాయం రావడం ప్రారంభం అయితే వస్తూనే ఉంటుంది. పాసివ్ ఇన్‌కం మార్గాల్లో కొంత కాలం ఈ ఆదాయం కోసం కృషి చేసి మీ పనిలో మీరున్నా ఆదాయం వస్తూనే ఉంటుంది. పాసివ్ ఇన్‌కమ్‌లో అనేక మార్గాలు ఉన్నాయి, అనేక రకాలు ఉన్నాయి. ఏ ఉద్యోగం ఎప్పుడు ఏమవుతుందో, ఎప్పుడు ఏ ఖర్చు వచ్చి మీద పడుతుందో అనే సందేహాలతో చాలా మంది అదనపు ఆదాయాలపై దృష్టిసారించారు. పాసివ్ ఇన్‌కమ్ అలాంటిదే.
సకాలంలో పాసివ్ ఇన్‌కమ్‌పై దృష్టిసారిస్తే ఉద్యోగంలో ఉండగానే జీతాన్ని మించిన సంపదను కళ్ల చూడవచ్చు. కనీసం ఎంతో కొంత ఆదాయం వస్తుంది. నిజామాబాద్ జిల్లాకు చెందిన కొందరు కుర్రాళ్లు బిటెట్ పూర్తయ్యాక. బెంగళూరులో ఐటి కంపెనీలో ఉద్యోగంలో చేరారు. వారాంతంలో సొంత గ్రామాలకు వెళ్లేవాళ్లు. ప్రైవేటు బస్సుల్లో టికెట్ కోసం ఏజెంట్ల చుట్టూ తిరిగి విసిగిపోయిన వారికి సమస్య నుంచే పాసివ్ ఇన్‌కమ్ ఆలోచన పుట్టింది. బస్సు ఆపరేటర్ల ఏజెంట్లను బతిమిలాడి ఒప్పించి రెడ్ బస్ అనే యాప్ రూపొందించారు. ఇంట్లో కూర్చోని బస్సులో టికెట్ బుక్ చేసుకోవచ్చు. రెడ్‌బస్ ఎంతగా సక్సెస్ అయిందంటే కొంత కాలానికి కుర్రాళ్లు కొన్ని వందల కోట్ల రూపాయలకు దీన్ని అమ్మేశారు. తమకు కావలసిన బస్సు టికెట్ కోసం వచ్చిన ఆలోచన వారిని సంపన్నులుగా మార్చేసింది. మొదట్లో ఇంతగా సక్సెస్ అవుతుందని ఆలోచించలేదు. తమ ఉద్యోగాలు చేసుకుంటూనే పై సంపాదనగా ఇది ఉపయోగపడుతుంది అని భావించారు. కానీ వారికే తెలియకుండా వారిని ఊహించనంత సంపన్నులను చేసిందీ ఆలోచన.
అందరూ ఇదే స్థాయిలో విజయం సాధిస్తారని కాదు. జీతం సరిపోవడం లేదని, భవిష్యత్తు ఎలా? అనే దిగులుతో తమలో తామే కుమిలిపోకుండా మరింత సంపాదన కోసం ఎవరికి వారే పాసివ్ ఇన్‌కమ్‌పై దృష్టిసారించవచ్చు.
పాసివ్ ఇన్‌కమ్ అనే మాట విని ఉండక పోవచ్చు కానీ చాలా మంది ఈ దిశగా ఏదో ఒక ఆలోచన చేస్తూనే ఉన్నారు.
జీతం నుంచి కొంత పొదుపు చేసి బ్యాంక్‌లో డిపాజిట్ చేస్తే వచ్చే వడ్డీ పాసివ్ ఇన్‌కమ్. అయితే ద్రవ్యోల్భణం ఎంత శాతం ఉంటుందో, బ్యాంకు వడ్డీకి అంత కన్నా ఎక్కువ ఏమీ ఉండదు. దీని వల్ల బ్యాంక్ డిపాజిట్లపై వచ్చే వడ్డీని పెద్దగా ఆదాయంగా చూడలేం. అయితే భద్రత ఎక్కువ కోరుకునే వారికి మరో మార్గం లేదు.
మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌లో ఇనె్వస్ట్ మెంట్‌కు సగటున 15 శాతం ఆదాయం వసుంది. మార్కెట్‌లో ఎగుడు దిగుడులు సహజమే. సిస్టమెటిక్ ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ (సిప్)ద్వారా మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌లో ఇనె్వస్‌మెంట్ చేయడం పాసివ్ ఇన్‌కమ్‌కు ఎక్కువ మందికి అందుబాటులో ఉన్న అవకాశం.
లక్షా 50వేల రూపాయల పెట్టుబడి వరకు పన్ను రాయితీ కూడా ఉంది. ఉద్యోగంలో చేరిన కొత్తలోనే మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌లో పెట్టుబడి పెట్టడం వల్ల ఒకవైపు ఆదాయం, మరోవైపు పన్ను రాయితీ ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. నెల నెలా జీతంలా లాభాన్ని పంచే మ్యూచువల్ ఫండ్స్ కూడా ఉన్నాయి. అవగాహన ఉన్నవాళ్లు, రిస్క్ భరించేందుకు సిద్ధంగా ఉన్న వాళ్లు స్టాక్‌మార్కెట్‌లో ఇనె్వస్ట్ చేయవచ్చు. స్టాక్‌మార్కెట్ అనేది జూదం అనే అభిప్రాయం తప్పు. సరైన అవగాహనతో పెట్టుబడి పెట్టి ప్రయోజనాలు పొందాలి కానీ జూదం ఆడినట్టు ఆడి నష్టపోయి స్టాక్ మార్కెట్ జూదం అనడం తప్పు. దాదాపు ఐదేళ్లపాటు స్టాక్‌మార్కెట్‌లో ఇనె్వస్ట్ చేస్తే దాదాపు 15శాతం వరకు లాభం ఉంటుంది.
హైదరాబాద్ లాంటి నగరాల్లో ఇళ్లు, స్ధలాల ధరలు రోజు రోజుకు పెరిగిపోతున్నాయి. చాలా మందికి పాసివ్ ఇన్‌కమ్‌కు ఇంటిపై పెట్టుబడి ఉపయోగపడుతోంది. ఇంటిపై నెల నెల వచ్చే అద్దె పాసివ్ ఇన్‌కమ్. అద్దె రూపంలో ఆదాయం రావడంతో పాటు ఇంటి విలువ పెరుగుతుంది. మన ఆస్తి మన చేతిలోనే ఉంటుంది. ఆస్తి విలువ పెరుగుతుంది. అద్దె రూపంలో ఆదాయం వస్తుంది. చక్కని ఆదాయం రావడంతో పాటు విలువ పెరిగే అవకాశం ఉన్న ప్రాంతాల్లో పాసివ్ ఇన్‌కమ్ కోసం ఇంటిపై పెట్టుబడి పెట్టడం మంచి ఆలోచన.
చాలా మంది అద్దెల కోసం అపార్ట్‌మెంట్స్‌లో ఫ్లాట్లు కొనుగోలు చేస్తున్నారు. ఐతే మన పెట్టుబడి దానిపై అద్దె రూపంలో వచ్చే ఆదాయం ఎంత అనే సరైన అంచనాతో పెట్టుబడి పెట్టాలి.
మన ఉద్యోగం మనం చేసుకుంటూ అదనపు చట్టబద్ధంగా, ధర్మబద్ధంగా అదనపు ఆదాయం పొందే మార్గాలు ఏమున్నాయని ఎవరికి వారు దృష్టి సారిస్తే ఏదో ఒక అవకాశం లభిస్తుంది. ఇప్పుడు వేల కోట్లు సంపాదిస్తున్న కార్పొరేట్ కాలేజీల యజమానులు ప్రారంభంలో జీతం సరిపోక ట్యూషన్ల ద్వారా అదనపు ఆదాయం సమకూర్చుకున్నారు. చివరకు ఆ ట్యూషన్ సెంటర్లు కార్పొరేట్ కాలేజీలుగా రూపొంతరం చెంది వేల కోట్ల రూపాయల ఆదాయాన్ని అందజేస్తున్నాయి.
కొంత మంది ఉద్యోగాలు చేస్తూనే బ్లాగ్‌ల ద్వారా, యూ ట్యూబ్ ద్వారా సంపాదిస్తున్నారు. నవతరం యువత యూ ట్యూబ్‌ను పాసివ్ ఇన్‌కమ్ జనరేట్ మిషన్‌గా ఉపయోగించుకుంటున్నారు. యూట్యూబ్‌లో కొందరు హాస్యంతో పాటు వివిధ అంశాల ఫిల్మ్‌లు తయారు చేసి అప్‌లోడ్ చేస్తున్నారు. వీక్షకుల సంఖ్య ఎక్కువగా ఉంటే వీరికి ప్రకటనల రూపంలో ఆదాయం వస్తుంది. ఇలాంటి వారు చాలా మందికి అప్పటికప్పుడు ఆదాయం లభించడంతో పాటు ఏకంగా సినిమాల్లో అవకాశాలు వస్తున్నాయి. వారి ఆదాయం ఊహించని స్థాయికి చేరింది. తెలుగులో హాస్యంపైనే ఎక్కువ కానీ హిందీలో అంతకు మించి క్లిష్టమైన పలు అంశాలను సులభంగా షార్ట్ఫిల్మ్‌లుగా యూ ట్యూబ్‌లో అప్‌లోడ్ చేస్తున్నారు. వీరంతా ఏదో ఒక ఉద్యోగంలో ఉన్న వాళ్లే. వీరికి ఇది అదనపు ఆదాయం. మనసుంటే మార్గం ఉంటుంది. ఉద్యోగంలో యాక్టివ్‌గా ఉన్నప్పుడే రేపటి కోసం పాసివ్ ఇన్‌కమ్‌పై దృష్టిసారించాలి.

-బి.మురళి

భూమి అంతరించేలోపు..

‘‘అదేదో టీవీ చానల్‌ను ఐదువందల కోట్లకు కొంటున్నారట!’’
‘‘ఏరా.. నీ ఉద్యోగ ప్రయత్నాలు ఎంతవరకు వచ్చాయి?’’
‘‘బాబాయ్.. చానల్ అమ్మకం గురించి చెబుతుంటే నువ్వు..’’’
‘‘ఒక తెలుగు చానల్‌కు ఐదువందల కోట్ల విలువ ఉంటుందంటావా? నీకిలాంటి విషయాలు బాగా తెలుస్తాయిరా! ఐనా నెల రోజుల్లో అదృశ్యమయ్యే దానికి ఐదువందల కోట్లు పెట్టి ఎవరు కొంటారు? ’’
‘‘నెల రోజుల్లో అదృశ్యం కావడం ఏంటి?’’
‘‘ఒకటి రెండు రోజుల్లో తోకచుక్క భూమిని ఢీకొంటుంది. ఉపగ్రహం శకలాలు భూమిని తాకి మొత్తం భస్మం అవుతుంది. రెండు రోజుల్లో భూమి, చంద్రుడు, సూర్యుడు ఒకే కక్ష్యలోకి వస్తారు. దాంతో సూర్యుడి అహం దెబ్బతిని భూమిని ఆహుతి చేస్తాడంటూ నెలకోసారి ‘భూమి భస్మం అయ్యే’ వార్తలు చానల్‌లో తరుచుగా వస్తుంటాయి కదా? నెల రోజుల్లో మొత్తం భూమండలమే భస్మం అవుతుందని ఒకవైపు చానల్‌లో వస్తుంటే అదే చానల్‌ను వందల కోట్ల రూపాయలకు కొనేందుకు ముందుకు రావడం చూస్తుంటే వింతగా అనిపించడం లేదా? భూమే అంతరించి పోతుందని వార్తలు చెప్పే వారికే నమ్మకం లేకపోతే ఎలా? ఒకవేళ అది నిజమేనని నమ్మితే నెల రోజుల్లో అంతరించేప్పుడు అన్ని కోట్లకు అంటగట్టడం తప్పు కదా?’’
‘‘పో బాబాయ్.. అమాయకంగా ఇలా అన్నీ నమ్మేస్తే.. టిఆర్‌పి రేటింగ్ కోసం అప్పుడప్పుడు ఇలా భూమిని భస్మం చేసే వార్తలు తప్పవు. చానల్‌లో ఆ వార్తలు రాసేవారికి, చదివే వారికి, చానల్ ఓనర్‌కు వాటాదారులకు, చూసే వారికి అందరికీ అదో ఉత్తుత్తి వార్త అని తెలుసు. ఐనా వాటిని చూడడం అదో తృప్తి. ఆ వార్తలను ఎవరూ నీలా సీరియస్‌గా తీసుకోరు’’
‘‘ఏదో పాతకాలం మనుషులం. వార్తలంటే నిజమేనని నమ్మే రోజుల్లో పుట్టిన వాళ్లం. మా కాలంలో దివిసీమ తుఫాన్ వచ్చినప్పుడు వంద మంది మరణించారని దూరదర్శన్‌లో చెబితే, దూరదర్శన్ వంద అని చెప్పింది గనుక అంత కన్నా రెండు మూడు రెట్లు ఎక్కువే పోయి ఉంటారనుకునే వాళ్లం. ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పదేళ్ల క్రితం ఫ్లై ఓవర్ కూలి డజను మంది పోయారని మన చానల్స్ చెబితే ఒకరో ఇద్దరో పోయి ఉంటారనుకున్నారు. తీరా ఒక్కరు కూడా పోలేదు. ఒక్కరు కూడా పోక పోవడం ఏమిటని అప్పటి విపక్ష నేత ఆస్పత్రికి వెళ్లి మరీ పోలీసులకు వార్నింగ్ ఇచ్చారు. ఇప్పుడు ఎవరూ పోకపోతే వీళ్లే తోసేసి, ప్రాణాలు తీసేసి, అందరి కన్నా ముందు బ్రేకింగ్ న్యూస్ ఇచ్చాస్తారేమో అన్నంత నమ్మకం ఏర్పడింది.’’
‘‘పోనీలే బాబాయ్.. ఎవరి వ్యాపారం వారిది. ‘ఫెయిర్ అండ్ లవ్లీ ’ వాడితే వారం రోజుల్లో నల్లవాళ్లు తెల్లగా మెరిసిపోతారని, సంతూర్ వాడితే అమ్మమ్మలు కూడా ‘నేనా కాలేజీనా?’ అనేంత చిన్నవయసు వారిగా కనిపిస్తారని టీవీలో ప్రకటనలు వస్తాయి. వాటి మధ్యలో వార్తలు వస్తాయి.. ఇష్టం ఉన్నోళ్లు నమ్ముతారు లేని వాళ్లు లేదు. ప్రకటనను నమ్మి సంతూర్ సబ్బు కొనమని ఎవరూ బలవంతం చేయరు కదా? అలానే న్యూస్‌ను నమ్మమని బలవం తం చేస్తున్నారా? ’’
‘‘ఇన్ని విషయాలు తెలిసిన వాడివి నీకు ఎక్కడా ఉద్యోగం దొరకడం లేదెందుకురా?’’
‘‘నా తెలివిని చూసి ఓర్వలేక పోతున్నారు. వారిని మించి పోతానేమోనన్న భయం..’’
‘‘ఔను.. అడగడం మరిచిపోయాను. ఏదో వింతగా కనిపిస్తున్నావ్! హెయిర్ స్టయిల్ మారింది. పిచ్చిచూపులు చూస్తున్నావు. కొత్తగా కళ్లకు అద్దాలు వచ్చాయి. మాటమాటకూ ముక్కు ఎగదీస్తున్నావు. కళ్లు మిటకరిస్తున్నావ్! అసలేమైందిరా! నీకు ఆరోగ్యం బాగానే ఉంది కదా? ఉద్యోగం రానంత మాత్రాన జీవితం అయిపోయిందని అంత నిరాశ ఎందుకు? గంతకు తగ్గ బొంత అని నీ స్థాయికి తగ్గ ఉద్యోగం ఏదో ఒకటి దొరుకుతుందిలే!’’
‘‘అంతేలే బాబాయ్! రాంగోపాల్ వర్మ ఇదే స్టైల్‌లో ఉంటే ఆహా మేధావి.. ఓహో మేధావి.. అని అంతా పొగుడుతుంటారు. విపరీతమైన ఫాలోయింగ్ ఉంటుంది. నేను ఆయన్ని, ఆయన స్టైల్‌ను ఫాలో అవుతుంటే నీకేమో పిచ్చోడిలా కనిపిస్తున్నాను’’
‘‘ఓరి.. నీ వేషం. అదా కథ.. ఇంత చిన్న వయసులో ఏదో మాయరోగం పట్టుకుందనుకున్నా.. నీది మరీ అంత ప్రమాదకరమైన రోగమేమీ కాదులే... ఇప్పుడే మొదలైంది కాబట్టి చికిత్స చేయించుకుంటే తగ్గిపోతుంది’’
‘‘ అంటే వర్మకు తెలివి లేదా? మేధావులను చూస్తే మీకు కుళ్లు బాబాయ్. ‘‘
‘‘వర్మకు తెలివి లేదని నేనెక్కడన్నాను. వర్మకు నువ్వు అనుకుంటున్న దాని కన్నా ఎక్కువ తెలివే ఉంది. నీకు నువ్వు అనుకుంటున్నదాని కన్నా ఎక్కువ వెర్రి ఉంది’’
‘‘అర్థం కాలేదు బాబాయ్. వర్మను తెలివైన వాడు అంటూనే, వర్మను ఫాలో అవుతున్న నాకు వెర్రి అంటావేం?’’
‘‘ఇప్పటికప్పుడు నీకు ఓ పాతిక వేలిచ్చే ఉద్యోగమైనా దొరుకుందా? అంతదాకా ఎందుకు? మీ అయ్య నిన్ను ఇంట్లో నుంచి బయటకు పంపితే నీకు తిండి దొరుకుతుందా?’’
‘‘దొరక్కపోతే..’’
‘‘నిన్ను నమ్మి- ఓ ఐదువేలు అప్పిచ్చే తలమాసిన వాడెవడన్నా ఉన్నాడా?’’
‘‘లేకపోతే?’’
‘‘వర్మ తన తెలివితో భవిష్యత్తుకు ఢోకా లేదు అనేంతగా సంపాదించుకున్నాడు. ముంబయిలో ఖరీదైన ఆఫీసుంది. పెట్టుబడి పెట్టే మిత్రులున్నారు. వరుసగా సంచలనాత్మక పరాజయాలు ఇచ్చినా ఇంకా అతని మాటలు నమ్మి, తెలివిని మెచ్చుకుని అతనితో సినిమాలు తీసేవారున్నారు. అతనేం మాట్లాడినా అహా ఓహో అనే అభిమానులు ఉన్నారు. చేతిలో చిల్లిగవ్వ లేకుండా, పెట్టుబడి పెట్టేవాడు లేకుండా ఇవే మాటలు మాట్లాడితే వర్మనే కాదు ఎవరినైనా పిచ్చోడిలా చూస్తారు. వర్మనే ఫాలో అవుతున్నాను అంటున్నావు కదా? వర్మకున్న దానిలో నీకేముంది చెప్పు ?’’
‘‘అర్థం అయి, అర్థం కాకుండా ఉన్నట్టుంది బాబాయ్’’
‘‘చెప్పొచ్చేదేమంటే.. నెలకోసారి భూమి అంతరిస్తుందని చానల్ చెప్పినా, వర్మ సంచలన ప్రకటనలు చేసినా- వాళ్ల లెక్కలు, వాళ్ల వ్యాపారాలు వారికుంటాయి. ముందు నీ కాళ్ల మీద నువ్వు నిలబడు. లేకపోతే వర్మకన్నా తెలివిగా మాట్లాడినా నిన్ను పిచ్చోడిలానే చూస్తారు. వెళ్లి ఉద్యోగం కోసం అవసరమైన తెలివి సంపాదించు కో వేళ్ళు  ’’
*బుద్దా మురళి (జనాంతికం 7-9-2018)

ఆర్థిక అక్షరాస్యత కావాలె

తెలంగాణ గ్రామీణ ముఖచిత్రం మారుతున్నది. తెలంగాణకు ఇప్పుడు ఆర్థిక అక్షరాస్యత కావాలె. గ్రామం ఎలా మారుతున్న ది, గ్రామంలో నివసించే పేదల జీవితాలెలా మారబోతున్నా యి, ఎలా మార్చుకోవాలో చెప్పే ఆర్థిక అక్షరాస్యత ఇప్పుడు తెలంగాణకు కావాలి. నీటి పారుదల సౌకర్యం ఉన్న ప్రాంతాల్లో గతంలో భూములు ఎందుకు చేతులు మారాయి? నీరు పారే మన భూములు ఇతరుల చేతు ల్లో పెట్టిన మన అమాయకత్వాన్ని గుర్తు చేసుకుంటూ.. మన ముందున్న అవకాశాలతో మనమే ఆర్థిక ప్రయోజనం పొందేవిధంగా మనల్ని సిద్ధం చేసే ఆర్థిక అక్షరాస్యత కావాలి. కాళేశ్వరం వంటి నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు, మిషన్ భగీరథ, మిషన్ కాకతీయ వంటి వాటితో గ్రామం రూపురేఖలు మారుతున్నాయి. చెరువులు కళకళలాడుతూ, పచ్చదనం పరుచుకున్న గ్రామాల గురించి ఆలోచించాలి. నిండుకుండల్లా కనిపిస్తున్న చెరువులు, 24 గంటల విద్యుత్, మత్స్యసంపద, గొర్రెలు, బర్ల పంపిణీ వంటివి గ్రామాలను ఆర్థికంగా సమృద్ధిగా మారుస్తున్నాయి. ఇంటింటికీ మంచినీటి సరఫరా ప్రభావం ఒక కుటుంబంపై ఆర్థిక రూపంలోనూ ఎలా ఉంటుందని ఉమ్మడి రాష్ట్రంలోనే రంగారెడ్డి జిల్లాలో అప్పటి కలెక్టర్ కొన్ని గ్రామాల్లో సర్వే చేశారు. మంచి ఫలితాలు చూపించినట్టు తేలింది. అనారోగ్యంపాలైన వారి సంఖ్య తగ్గింది. దీనివల్ల ఆర్థికంగా కూడా ఆ కుటుంబం మెరుగైన స్థితికి చేరుకున్నది. పేద, దిగువ మధ్యతరగతి వారు తాము సంపాదించే దానిలో దాదాపు సగం విద్య, ఆరోగ్యానికి ఖర్చుచేయాల్సి వస్తున్నది. విద్య విషయంలో ప్రైవేట్‌లో ఫీజు భరించలేరు. ప్రభుత్వ బడులకు పంపి పిల్లల భవిష్యత్తుతో ఆడుకోలేమని భరించలేని స్థితిలోనూ ప్రైవేట్ పాఠశాలలకు పంపేవారు. ఇప్పుడు పరిస్థితి మారింది.

గురుకుల పాఠశాలల్లో పిల్లలను చేర్పించడానికి పోటీ పడుతున్నారు. ప్రభుత్వ బడుల్లోనూ పరిస్థితి మారింది. పాఠశాలల్లో పిల్లలను చేర్చుకోమని సిఫార్సులు చేయాల్సిన పరిస్థితి. 15 ఏండ్ల కిందట ఓ దినపత్రికలో మొదటి పేజీలో ఒక పనిమనిషి నిలువెత్తు ఫొటో వేసి పనిమనుషుల పిల్లలు తప్ప ప్రభుత్వబడుల్లో ఎవరూ చదువడం లేద ని వార్త. అదే పత్రికలో ఈ మధ్య తెలంగాణలో ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో సీట్ల భర్తీ గురించి మొదటిపేజీలో వార్త. ఈ మధ్య ఫేస్‌బుక్‌లో ఒకరు ఒక ఫొటో పెట్టారు. ఆటోడ్రైవర్ సీఎం కేసీఆర్ ఫొటో తన ఆటోలో పెట్టుకున్నా డు. కారణం అడిగితే ఇద్దరు పిల్లలను గురుకులాల్లో చేర్పించాను. అప్పటి నుంచి ప్రైవేట్ స్కూల్లో వారికి కట్టే ఫీజు బాధ తప్పింది. దీంతో తన ఆర్థిక స్థితి మెరుగుపడిందని చెప్పుకొచ్చాడు. రైతు అంటే మన మెదడులో ముద్రించుకుపోయిన రూపం చినిగిపో యిన బట్టలు వేసుకొని నిరాశగా ఆకాశం వంకచూసే ఓ వృద్ధుడు. పొలం నీళ్లులేక నెర్రెలు బారింది. శ్యామ్ మోహన్ అనే ఆర్టిస్ట్ గత కొంతకాలంగా గ్రామాలు తిరుగుతూ విజయం సాధించిన రైతులను రూరల్ మీడియా లో పరిచయం చేస్తున్నారు. ప్రతికూల పరిస్థితులను కూడా ఎదుర్కొని విజయం సాధించిన ఎంతోమంది రైతులను పరిచయం చేశారు. బర్లు, గొర్లు పంచడం వల్ల ఎలాంటి ప్రయోజనం లేదు, వాటిని అమ్ము కుంటారు, గతంలో అదే జరిగిందని కేంద్రమంత్రి మేనకాగాంధీ ఇటీవల ప్రకటించారు. ఆమె చెప్పింది నిజమే. నాలుగు దశాబ్దాల కిందట ఇందిరాగాంధీ బర్లు పంచారు. కొద్దిరోజులకే వాటిని అమ్ముకున్నారు. చివరికి అసైన్డ్ భూముల సంగతి కూడా అంతే. తెలంగాణ వేగంగా ఆర్థికాభివృద్ధి సాధిస్తున్నది. కాగ్‌తో పాటు అనేక సంస్థల గణాంకాలు తెలంగాణ ఆర్థికాభివృద్ధిని స్పష్టం చేస్తున్నాయి.

విభజన జరిగిన నాలుగేండ్లలో పొరుగు రాష్ట్రం కట్టుబట్టలతో వచ్చాం, రోడ్డున పడ్డామనే బీద మాటలు వినిపిస్తుంటే, తెలంగాణ గ్రోత్ రేట్‌లో రికార్డులు సృష్టిస్తున్నది. సగటు ఆదాయంలో ఆంధ్ర రైతులకన్నా తెలంగాణ రైతుల ఆదాయమే ఎక్కువని అధికారిక లెక్కలు. గ్రామీణ ప్రజల సంపాదన తిండి, చదువు, వైద్యానికి సరిపోతే చాలన్న ట్టు ఉంటే ఎప్పటికి ఇదే పరిస్థితి. కొంతకాలం పట్టవచ్చు కానీ పరిస్థితులు మారుతున్నాయి. తెలంగాణ గ్రామీణ ఆదాయం పెరుగుతున్నది. ఈ సమయంలో తెలంగాణకు ఆర్థిక అక్షరాస్యత కావాలె. కొంత మిగులు ఆదాయం సమకూర్చుకునే స్థాయికి తెలంగాణ గ్రామీణులు ఎదుగాలి. పేదరికంలో పుట్టడం తప్పు కాదు. పేదరికంలోనే జీవితాన్ని ముగించ డం తప్పు అని ఓ రచయిత అన్నారు. ఆర్థికాంశాల పైన, ఆలోచనశక్తి పైన అనేక అద్భుతమైన పుస్తకాలు రాసిన అమెరికాకు చెందిన జోసెఫ్ మూర్ఫీ అనే రచయిత డబ్బును ఆకర్షించడమెలా? అనే పుస్తకంలో పేదరికం ఓ మానసిక జబ్బు అని అభిప్రాయం వ్యక్తంచేశారు. ఆ మాట విన్నప్పుడు పేదలపై ఇంత వ్యతిరేకభావన ఏమిటీ ఈ రచయితకు అని పిస్తుంది. పేదరికాన్ని మన సినిమావారు, అభ్యుదయ రచయితలు చాలా గ్లామరైజ్ చేశారు. పేదరికం అంటే ఈ రచయితలు తయా రుచేసిన కళ్లద్దాలు పెట్టుకొని చూసినప్పుడు పేదరికం మానసిక జబ్బు అని ఆంగ్ల రచయిత అన్న మాటలు గుర్తుకువస్తాయి. అనారోగ్యం కలిగినప్పుడు తగిన చికిత్స చేసుకొని ఆరోగ్యవంతులం ఎలా అవుతామో, పేదరికం మానసిక జబ్బును ఎంత త్వరగా గుర్తించి చికిత్స జరుపుకుంటే అంత త్వరగా పేదరికం నుంచి బయటపడుతారు అంటాడు రచయిత. మన ఆలోచనల ప్రభావం మనపై చాలా తీవ్రంగా ఉంటుంది.

ఒక పని సాధ్యం కాదని మనం పదేపదే అనుకుంటే నిజంగానే అది సాధ్యం కాదు. కానీ ఎంత కష్టమైన పనైనా ఎందుకు సాధ్యం కాదు, సాధ్యమవుతుందనుకుంటే మన మనసు, శరీరం పరిస్థితులు అన్నీ ఆ పనిని సాధ్యం చేసే పనిలో మునిగిపోతాయి. సినిమాల్లో మనవారంతా పేదరికాన్ని గ్లామరైజ్ చేశారు. చిరంజీవి కూరగాయల మార్కెట్లో పేదల తరఫున సంపన్నులైన విలన్లతో పోరాడుతాడు. వారిని మట్టికరిపిస్తాడు. పేదలకు అండగా ఓ పేదగా నటించినందుకు చిరంజీవి కోట్ల రూపాయల పారితోషకం తీసుకుంటాడు. పేదల కథతో సినిమా తీసిన నిర్మాత, దర్శకుడు కోట్లు సంపాదిస్తాడు. చివరకు ఆ సినిమా ఆడిన టాకీస్ సైకిల్ స్టాండ్ వాళ్లు కూడా బాగానే సంపాదిస్తా రు. పేదలుగా నటించే జూనియర్ ఆర్టిస్టులకు రోజు కూలీ చెల్లిస్తారు. కానీ ఇలాంటి సినిమాల ప్రభావం పేదలపై బాగానే ప్రభావం చూపుతుంది. పేదరికం పూర్వజన్మ అదృష్టమన్నట్టుగా ఉంటాయి మన సినిమాలు. పేదరికాన్ని గ్లామరైజ్ చేసి చూపించే సినిమాలు, సాహిత్యం ఇక చాలు అని ప్రజలకు వివరించగల ఆర్థిక అక్షరాస్యత కావాలె. అలాంటి ఆలోచనతోనే నేటి తెలంగాణ పేదరికాన్ని రూపుమాపే దిశగా కదులుతున్నది.

- బుద్ధా మురళి 

(4-9-2018 నమస్తే తెలంగాణ )

జీవితమే ఇన్వెస్ట్ మెంట్

‘‘బాబాయ్ ఎక్కడైనా ఇన్వెస్ట్ మెంట్ చేశారా?’’

‘‘నన్ను చూస్తే బంగారం, పోలాలు, ఇళ్ల స్థలాలపై ఇన్వెస్ట్ మెంట్  చేసినట్టుగా కనిపిస్తుందా? జీతం రాళ్లు ఇంటి ఖర్చులకు, పిల్లల ఫీజులకే సరిపోతాయి. ఇంకా ఇన్వెస్ట్ మెంట్  కూడానా?’’

‘‘ఏరా అబ్బాయ్ ఏమైనాఇన్వెస్ట్ మెంట్  చేస్తున్నావా?లేదా?’’

‘‘నేనాఇన్వెస్ట్ మెం టా? కాలేజీకి వెళుతున్నాను. నేను ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ చేయడం ఏంటి?’’

‘‘ఏమ్మా! మీరైనా ఏమైనా ఇన్వెస్ట్ మెంట్  చేశారా?’’

‘‘ఎక్కడన్నయ్యా? నేనేమైనా ఉద్యోగినా ఇంటి పట్టున ఉండే గృహిణిని నేనేంఇన్వెస్ట్ చేస్తాను.’’

***
ఇన్వెస్ట్ మెంట్  అంటే మన మదిలో మెదిలేది బంగారం, ఆస్తులు, ప్లాట్లు. మహా అయితే స్టాక్ మార్కెట్, షేర్లు, మూచువల్ ఫండ్స్ అంతే.
నిజమే ఇవన్నీఇన్వెస్ట్ మెంట్  అద్భుతమైన అవకాశాలిచ్చేవే. అయితే ఇన్వెస్ట్ మెంట్  అంటే కేవలం ఇవేనా? ఒకరి ఆరోగ్యం అస్సలు బాగాలేదు. కానీ వారు భూములపై చేసినఇన్వెస్ట్ మెంట్   విలువ ఈ రోజు కోట్ల రూపాయలకు చేరుకుంది. ఐతే ఏం లాభం దాన్ని అతను అనుభవించలేడు.

అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఏర్పాటుతో భూముల విలువ కోట్ల రూపాయలకు చేరుకున్నాయి. ఆ భూములు అమ్ముకున్న వారికి ఆ డబ్బును లెక్కపెట్టడం కూడా రాదు.
చిన్నప్పటి నుంచి బాగా కష్టపడిఇన్వెస్ట్  చేశాడు. బోలెడు ఆస్తి కూడబెట్టాడు కానీ ఏం లాభం పిల్లలు దారి తప్పారు. వారికి చదువు అబ్బలేదు. తాను చెమటోడ్చి సంపాదించి ఇచ్చిన డబ్బును జాగ్రత్త చేస్తారనే నమ్మకం కూడా లేదు. పిల్లలు ఇలా అయ్యారేమిటనే ఆవేదనతో కుమిలి పోతున్నాడు. ఇంటి నిండా కోట్ల రూపాయల ఆస్తి ఉన్నా కంటి నిండా నిద్ర లేదు. ఇలాంటి వారు మన జీవితంలో చాలా మందే కనిపిస్తుంటారు. ఎందుకు జరుగుతుంది ఇలా?

ఇన్వెస్ట్ మెంట్  అంటే కేవలం డబ్బు రూపంలో విలువ మాత్రమే అనుకుంటే వచ్చే సమస్యలు ఇవి. జీవితానికి డబ్బు చాలా ముఖ్యం. సంపాదించే శక్తి, వయసు, తెలివి తేటలు ఉన్నప్పుడు అవకాశం ఉన్నంత కాలం సంపాదించాల్సిందే అది తప్పేమీ కాదు. కానీఇన్వెస్ట్ మెంట్  అంటే కేవలం బంగారం, భూములు అనుకోవడమే తప్పు. కేవలం ఇవే ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ అనుకుంటే జీవిత చరమాంకంలో బాధలు తప్పవు.

ఒక పిల్లాడు స్కూల్‌కు వెళుతున్నాడు. అతనికి సంపాదన ఏమీ ఉండదు. మరి అతను ఇన్వెస్ట్ చేయవచ్చా? ఏలా చేయాలి ? ఏం చేయాలి. చదువుకునే విద్యార్థి వద్ద ఉండేది ప్రధానంగా సమయం.

చదువుకునే పిల్లాడు ప్రతి రోజును, ప్రతి నిమిషాన్ని ఇన్వెస్ట్  చేయవచ్చు. విద్యార్థి తన వద్ద ఉన్న సమయాన్ని జ్ఞానం మీద తన ఇన్వెస్ట్ చేయాలి. ప్రతి విషయం తెలుసుకోవాలి. పెద్ద వయసులో కొత్త భాషను నేర్చుకోవాలన్నా, కొత్త విషయాలు నేర్చుకోవాలన్నా కొంత కష్టంగానే ఉంటుంది. కానీ చదువుకునే వయసులో వీటిని ఎంతో ఈజీగా చేయవచ్చు. తన వద్ద ఉన్న సమయాన్ని ఎలాఇన్వెస్ట్  చేస్తున్నాడు అనే దానిపైనే ఆ విద్యార్థి భవిష్యత్తు జీవితం ఆధారపడి ఉంటుంది.

టీవిలో సీరియల్స్, క్రికెట్, సినిమాలు చూస్తూ గడిపేస్తుంటే ఒక అనామకుడిగానే జీవితం ముగిసిపోతుంది. చదువుపై సమయాన్నిఇన్వెస్ట్ మెంట్  చేస్తే ఉజ్వలమైన భవిష్యత్తుకు దారి చూపుతుంది. ఒక కొత్త భాష నేర్చుకుంటే ఉత్సాహంగా ఉండడమే కాదు. ఆ భాషలోనే అవకాశాలు లభించవచ్చు. చిన్న వయసులో జ్ఞానంపైఇన్వెస్ట్ మెంట్  చేయడానికి మించిన తెలివైన నిర్ణయం ఉండదు. సమయం విలువ తెలిసిన విద్యార్థికి దాన్ని ఎలా ఇనె్వస్ట్ చేయాలో కూడా తెలుసు. జ్ఞానంపై చేసినఇన్వెస్ట్ మెంట్ జీవితానికి కావలసినవన్నీ సమకూర్చుతుంది. పుట్టి బుద్దెరిగిన తగ్గర నుంచి జీవిత చరమాంకం వరకు మనం ఏదో ఒకదానిపైఇన్వెస్ట్ మెంట్  చేస్తూనే ఉండవచ్చు.

ఆరోగ్యంపై చేసే ఇన్వెస్ట్ మెంట్  జీవితమంతా అనారోగ్యానికి దూరంగా ఉంచుతుంది. జైనులు దేశంలోనే కాదు అమెరికాలో కూడా వ్యాపార రంగంలో దూసుకువెళుతున్నారు. వారి ఇన్వెస్ట్ మెంట్  పాఠాల్లో పరిశుభ్రత, ఆరోగ్యం కూడా ఉంటుంది. సాయంత్రం ఆరు గంటల తరువాత వారు తినరు. ఆరోగ్యంగా ఉంటేనే ఎక్కువ కాలం జీవిస్తాం. ఆరోగ్యంగా ఉన్నప్పుడు సంపాదించే శక్తి ఉంటుంది అని వారికి ఇళ్లలోనే ఆచరణ ద్వారా బోధిస్తారు. ఆరోగ్యంపై ఇన్వెస్ట్ మెంట్ చేయడం అంటే మన అలవాట్లు ఆరోగ్యకరంగా ఉండడం, అనారోగ్యకరమైన అలవాట్లకు దూరంగా ఉండడం. ఉదయమే లేవడం, వ్యాయామం, యోగా వంటివి ఆరోగ్యఇన్వెస్ట్ మెంట్ . ఆరోగ్యం బాగుంటేనే సంపాదించవచ్చు, సంపాదించింది అనుభవించవచ్చు. జీవితాన్ని జీవించాలి అంటే ఆరోగ్యం ఉండాలి. ఆరోగ్యంపై ఇన్వెస్ట్ మెంట్  జీవితంలో భాగం కావాలి. ఆరోగ్యం, చదువు, జ్ఞానం, మానవ సంబంధాలు వీటన్నింటిపైనా  చేయవచ్చు. నలుగురితో నఇన్వెస్ట్ మెంట్ డవమన్నారు. మనుషులెవరూ లేని దీవిలో బంగారు కొండలున్నా ఒక వ్యక్తి ఆనందాన్ని అనుభవించలేడు. మనుషులెవరూ లేకుండా మీ వద్ద బంగారు కొండలు ఉన్నట్టు ఊహించుకోండి. పెద్దగా సంతోషం కలగదు. మనిషితోనే మనిషి సంతోషాన్ని పొందగలడు. కొద్ది సమయం తనతో తాను గడపగలడేమో కానీ మనుషులెవరూ లేకుండా కొన్ని రోజులు గడపడం అసాధ్యం. అందుకే ఆరోగ్యకరమైన మానవ సంబంధాలు కొనసాగించడం కూడా జీవితానికి సంబంధించి గొప్పఇన్వెస్ట్ మెంట్  .

స్టాక్‌మార్కెట్‌లో ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ చేసేవారు ఎప్పటికప్పుడు తమ ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ ఫోర్ట్‌పోలియో ఎలా ఉందో సమీక్షించుకుంటారు. మార్పులు చేర్పులు చేస్తారు. జీవితానికి ఉపయోగపడే మనీ ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ విషయంలో ఇలాంటి సమీక్ష అనివార్యం. అదే విధంగా జీవితమనే స్టాక్‌మార్కెట్‌లో మనం ఎప్పటికప్పుడు చదువు, జ్ఞానం, ఆరోగ్యం, సంబంధాలకు సంబంధించిన ఇన్వెస్ట్ మెంట్  ఎలా ఉందో సమీక్షించుకుని, అవసరమైన మార్పులు చేర్పులు చేసుకోవాలి.

-బి.మురళి(2-9-2018 భూమి )

తెలంగాణ మేలుకే ‘ముందస్తు’..!

‘మాది సాధువుల మఠం కాదు రాజకీయ పార్టీ.. బాజాప్తా రాజకీయమే చేస్తాం..’-అని తెరాస అధినేత, తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర రావు గతంలో అనేక సార్లు ప్రకటించారు. ప్రత్యర్థులెవరైనా తనను విమర్శిస్తే- ‘మీరు రాజకీయం చేస్తున్నారు..’ అని అనడం తెలుగుదేశం పార్టీ అధినేత, ఏపీ సీఎం చంద్రబాబుకు మొదటి నుంచీ అలవాటు. కేసీఆర్ అయినా చంద్రబాబు అయినా- రాజకీయ నాయకులు రాజకీయమే చేస్తారు. ప్రతిదానిలో రాజకీయం ఉంటుంది. కొందరు నిజాయితీగా ఆ మాట ఒప్పుకుంటారు. కొందరు తామేదో ‘సాధువుల మఠంలో సేవ చేస్తున్నాం’ అన్నట్టు నటిస్తారు. రాజకీయ పక్షాలు రాజకీయమే చేస్తాయి.. రాజకీయమే చేయాలి కూడా. ‘ముందస్తు ఎన్నికలు’ కచ్చితంగా కేసీఆర్ రాజకీయ వ్యూహమే. ఇప్పుడు ముందస్తు ఎన్నికలకు వెళితే తెలంగాణ రాష్ట్రంలో తొలిసారి ముందస్తు ఎన్నికలు జరిగినట్టు అవుతుంది.
ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో 2004లో అప్పటి ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు ముందస్తు ఎన్నికలకు వెళ్లారు. ముందస్తు ఎన్నికల వ్యూహం ఎవరికి లాభం? ఎవరికి నష్టం? అనే చర్చల సంగతి ఎలా ఉన్నా కచ్చితంగా రాజకీయ ప్రయోజనాలు ఆశించే ఎవరైనా ముందస్తుకు వెళతారు. 1999 ఎన్నికలలో స్వల్ప తేడాతో చంద్రబాబు ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో విజయం సాధించారు. ఆ తరువాత విద్యుత్ ఉద్యమం, రైతులపై కాల్పులు, తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి ఆవిర్భావం, తెలంగాణ ఉద్యమం, వరుసగా కరువు వీటన్నింటితో ఓటమి ఖాయం అని చంద్రబాబు అనుకున్న దశలో- 2003లో తిరుపతి వద్ద అలిపిరిలో ఆయనపై నక్సల్స్ దాడి చేశారు. సానుభూతి పవనాల కోసం మీడియా అండదండలతో బాబు తీవ్రంగానే కృషి చేశారు. తనపై దాడి జరిగినందున తనకు ఎన్నికల్లో ఓటు వేయాలన్నట్టుగా చంద్రబాబు ముందస్తు ఎన్నికలకు వెళ్లారు. రోజు రోజుకూ జనంలో వ్యతిరేకత పెరుగుతుండడం వల్ల సానుభూతి పవనాలతో గట్టెక్కవచ్చునని ఆయన ముందస్తుకు వెళ్లారు. కానీ, చిత్రంగా తన సొంత జిల్లాలో సైతం బాబు పట్ల సానుభూతి కనిపించలేదు. అప్పటి ముందస్తు ఎన్నికలను దృష్టిలో పెట్టుకుని ఇప్పటి ముందస్తు ఎన్నికలపై రాజకీయ వ్యాఖ్యానాలు చేస్తే అది వారి రాజకీయ అవగాహనా లోపమే అవుతుంది.
ముందస్తు ఎన్నికలు జరిగినా, సకాలంలో జరిగినా, వెనకస్తు ఎన్నికలు జరిగినా ఎప్పుడు ఎన్నికలు జరిగినా- ‘అధికారపక్షం పరిస్థితే బాగుంద’ని ప్రత్యర్థులు సైతం ‘ఆఫ్ ది రికార్డు’గా మాట్లాడుతూ చెప్పేమాట. ఒకేసారి ఆవిర్భవించిన తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లో ఇప్పుడు రాజకీయ పరిస్థితులు వేరువేరుగా ఉన్నాయి. ఆంధ్రలో ఎవరు గెలుస్తారు? అని అంతా ఎదురు చూస్తే, తెలంగాణలో మాత్రం టిఆర్‌ఎస్‌కు ఎంత మెజారిటీ వస్తుంది అని మాత్రమే చూసే పరిస్థితి ఉంది. 2014 సంవత్సరానికి ముందు ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో తెలంగాణ పరిస్థితి, సొంత రాష్ట్రంలో తెలంగాణ పరిస్థితికి తేడా రాజకీయ మేధావులకు తెలియక పోవచ్చు కానీ సామాన్య ప్రజలకు తెలుసు. ఎన్నికల్లో గెలుపు ఓటములను నిర్ణయించేది సామాన్యులే.
రాబోయేవి తెలంగాణ రాష్ట్రంలో జరిగే తొలి ఎన్నికలు. 2014 జూన్ 2న తెలంగాణ రాష్ట్రం ఆవిర్భవించినా- ఉమ్మడి రాష్ట్రంలోనే ఎన్నికలు జరిగాయి. రాష్ట్ర విభజన జరిగినా అపాయింటెడ్ డేట్‌కు ముందే ఎన్నికలు జరిగాయి. అప్పటి వాతావరణం వేరు. అప్పటి వరకు బలంగా ఉన్న కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశం పార్టీలు ఇప్పుడు బలహీనపడ్డాయి. తెలుగుదేశం ఆంధ్ర ప్రాంతానికే పరిమితం కాగా, కాంగ్రెస్‌కు ఆంధ్రలో అస్సలు అడ్రెస్ లేకుండా పోయింది. తెలంగాణలో నామమాత్ర ప్రతిపక్షంగా మిగిలిపోయింది.
నాలుగేళ్ల కాలంలో అన్ని రంగాల్లోనూ తెలంగాణ గణనీయమైన అభివృద్ధిని సాధించింది. 2014 ఎన్నికల సమయంలో తెలంగాణలో కూడా బలంగా ఉన్న టిడిపి, బిజెపి ఈ నాలుగేళ్ల కాలంలో పూర్తిగా బలహీనపడ్డాయి. తెలంగాణ ఉద్యమ కాలంలో- ‘హైదరాబాద్ జనాభాలో 60 శాతం మా వాళ్లే’ అంటూ ఆంధ్ర ప్రాంత ఎంపీలు చెప్పేవారు. అలాంటిది ‘గ్రేటర్ హైదరాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్’ (జీహెచ్‌ఎంసీ) ఎన్నికల్లో 150 వార్డులకు గాను టిడిపి ఒకే ఒక వార్డును గెలుచుకుంది. జీహెచ్‌ఎంసీ ఎన్నికల తరువాత టిడిపి క్రమంగా టిఆర్‌ఎస్‌గా రూపాంతరం చెందింది. అనంతరం ఎమ్మెల్యేలు టిఆర్‌ఎస్‌లో విలీనం అయ్యారు. దేశమంతా మోదీ హవా ఉన్న కాలంలోనే తెలంగాణలో బిజెపి పరిస్థితి అంతంత మాత్రమే. ఇలాంటి పరిస్థితిలో భయంతో టిఆర్‌ఎస్ ముందస్తుకు వెళుతోందని అనుకుంటే హస్యాస్పదంగా ఉంటుంది.
ముందస్తు కన్నా సకాలంలో ఎన్నికలకు వెళ్లడం వల్లనే టిఆర్‌ఎస్‌కు చెప్పుకోవడానికి ఎక్కువ విజయాలు ఉంటాయి. ఇంటింటికీ మంచినీటి పథకం పూర్తవుతుంది. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు తొలి ఫలాలు కంటి ముందు కనిపిస్తాయి. డబుల్ బెడ్‌రూమ్ ఇళ్ల ప్రారంభోత్సవాలు పెరుగుతాయి.
ఐతే మరి- టిఆర్‌ఎస్ ముందస్తు ఆలోచన ఎందుకు చేస్తుందని ప్రశ్నించుకుంటే- కచ్చితంగా రాజకీయ ప్రయోజనాలు ఆశించేనన్న జవాబు వస్తుంది.
ఈ ఏడాది డిసెంబర్‌లో మూడు రాష్ట్రాలకు అసెంబ్లీ ఎన్నికలు జరుగనున్న నేపథ్యంలో దేశంలో మోదీకి వ్యతిరేక పవనాలు బలంగానే వీస్తున్నాయి. డిసెంబర్‌లో ఎన్నికలు జరిగే మూడు రాష్ట్రాల్లో కాంగ్రెస్ పరిస్థితి మెరుగ్గా ఉండవచ్చని పలు సర్వేలు తేల్చి చెప్పాయి. మూడు రాష్ట్రాల ఎన్నికల ఫలితాల తరువాత సహజంగా కాంగ్రెస్ హడావుడి పెరుగుతుంది. తెలంగాణలో టిఆర్‌ఎస్‌కు ప్రధానంగా కాంగ్రెస్‌తోనే పోటీ ఉంటుంది. కాంగ్రెస్‌కు సానుకూలంగా వచ్చే ఏ ఫలితం కూడా టిఆర్‌ఎస్‌కు ఇష్టం ఉండదు.
ఇక, 2019లో సకాలంలో ఎన్నికలు జరిగితే ప్రధానంగా పార్లమెంటు ఎన్నికలే జాతీయ స్థాయి దృష్టిని ఆకట్టుకుంటాయి. రాష్ట్రాలకు సంబంధించిన అసెంబ్లీ ఎన్నికలపై అంతగా దృష్టి ఉండదు. మొత్తం దేశానికి సంబంధించిన అంశాలు చర్చకు వస్తాయి. ఏ ప్రాంతీయ పార్టీకైనా ఇది ఇష్టం ఉండదు. మోదీ విజయాలు, పరాజయాలపై ఎన్నికలు జరగడం టిఆర్‌ఎస్ నాయకత్వానికి ఇష్టం ఉండదు. తెలంగాణలో కేసీఆర్ నాయకత్వంలో జరిగిన పాలనపై చర్చనే ప్రధాన అంశంగా నిలవాలని టిఆర్‌ఎస్ కోరుకుంటోంది.
ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ కేంద్రంలో ప్రత్యామ్నాయ రాజకీయ వేదిక గురించి గతంలో ప్రకటించారు. ఒకవేళ సకాలంలో ఎన్నికలు జరిగితే ఆయన తెలంగాణ రాష్ట్రానికే పరిమితం కావలసి ఉంటుంది. రాష్ట్రంలో ఎన్నికల ప్రచారానికే పరిమితం కావాలి. ఎన్నికలు ఎప్పుడు జరిగినా తన పార్టీకి ఘన విజయం ఖాయం అనే స్పష్టత ఆయనకు ఉంది. డిసెంబర్‌లో అయితే రాష్ట్ర ఎన్నికలను ముగించుకుని కేసీఆర్ విజయోత్సాహంతో ఉంటారు. అప్పటికి సాధారణ ఎన్నికలకు ఇంకా నాలుగు నెలల గడువు ఉంటుంది. దేశమంతా ఎన్నికల వాతావరణం నెలకొని ఉంటుంది. అప్పుడు విజేతగా కేసీఆర్ జాతీయ రాజకీయాలపై సైతం దృష్టిసారించే అవకాశం ఉంటుంది.
దేశంలో మోదీ హవా తగ్గినట్టు ఉన్నా, రాహుల్ హవా ఏమీ లేదు. ఎవరు అధికారంలోకి వచ్చినా కేంద్రంలో సంకీర్ణ ప్రభుత్వమే ఖాయమని అనిపిస్తుంది. భాజపా బలం గణనీయంగా తగ్గవచ్చు. కానీ ‘సింగిల్ లార్జెస్ట్ పార్టీ’గా నిలిచే అవకాశం ఉంది. సంకీర్ణ ప్రభుత్వం ఏర్పాటులో చురుకైన రాజకీయ నాయకులు కీలక పాత్ర వహిస్తారు. ఇది కేసీఆర్‌కు అందివచ్చే అవకాశం అవుతుంది. తెలంగాణ ప్రయోజనాలకు సంబంధించినంత వరకు కాంగ్రెస్ వ్యతిరేకత, బిజెపి వ్యతిరేకత అనే అర్థం లేని సిద్ధాంతాలు ఏమీ ఇప్పటి వరకు తెలంగాణ నాయకత్వం ఆచరించలేదు. తమిళనాడు ప్రయోజనాల కోసం డిఎంకె, ఏఐఎడిఎంకె పార్టీలు అటు కాంగ్రెస్, ఇటు బిజెపితో సంబంధాలు పెట్టుకున్న సందర్భాలు ఉన్నాయి. కొత్తగా ఏర్పడిన తెలంగాణ రాష్ట్రం ఇదే తరహాలో రాష్ట్ర ప్రయోజనాల కోసం మోదీ ప్రభుత్వంతో సన్నిహితంగానే మెలిగింది. ఉమ్మడి రాజధాని, సెక్షన్- 8, ఉమ్మడి హైకోర్టు వంటి అనేక సమస్యలు ఉన్నా, కేంద్రంతో సఖ్యతగా ఉండడం వల్లనే చిక్కుముడులు విప్పుకొని అనేక ప్రాజెక్టులకు కేసీఆర్ అనుమతులు సాధించారు. తెలంగాణకు సంబంధించి అత్యంత కీలకమైన జోనల్ వ్యవస్థను సైతం సాధించారు.
కేంద్రంలో బిజెపి నాయకత్వంలోనే సంకీర్ణ ప్రభుత్వం ఏర్పడే అవకాశాలు ఉన్నాయి. ఒకవేళ ప్రస్తుత విపక్షాల నాయకత్వంలో కేంద్రంలో ప్రభుత్వం ఏర్పడినా టిఆర్‌ఎస్ గుడ్డిగా వ్యతిరేక వైఖరి ఏమీ అవలంబించే అవకాశం లేదు. తెలంగాణ ప్రయోజనాల కోసం కేంద్రంతో సఖ్యతగా ఉండే విధానానే్న ఎంచుకొనే అవకాశాలే ఎక్కువగా ఉన్నాయి.
ఓటమి భయంతోనే తెరాస ముందస్తు ఎన్నికలకు వెళుతోందని వ్యాఖ్యానిస్తున్న వారికి ప్రస్తుత పరిస్థితిలో ప్రతిపక్ష స్థానం దక్కడం అనుమానమే! ఓటమి భయం కాదు, రేపటి జాతీయ రాజకీయాల్లో తెలంగాణ తన వంతు పాత్ర పోషించేందుకే ముందస్తు ఎన్నికలకు కేసీఆర్ సిద్ధం అవుతున్నట్టు కనిపిస్తోంది. ముందస్తు ఎన్నికల శంఖారావంలో భాగంగానే కొంగర కలాన్‌లో ఆదివారం నాడు భారీ బహిరంగ సభకు సన్నాహాలు పూర్తయ్యాయి. ఆరు దశాబ్దాల శాపవిమోచనం తరువాత ప్రకృతితో పాటు అన్నీ తెలంగాణకు సానుకూలంగా మారాయి. మిత్రపక్షం కాకపోయినా కేంద్రంలో మోదీ ప్రభుత్వంతో చాకచక్యంగా వ్యవహరించిన కేసీఆర్ ఇక- కొన్ని రాజకీయ పక్షాల అండతో ఏర్పడే కేంద్ర ప్రభుత్వం నుంచి తెలంగాణ మరింత మేలు ఆశించడం అత్యాశ ఏమీ కాదు. తెలంగాణకు ముందున్నవి ఇంకా మంచి రోజులు.

--మౌ ర్య