‘‘మీకు రెండవ ఆదాయం ఉందా?’’
‘‘మాది మీలా ప్రభుత్వ ఉద్యోగం కాదు రెండవ ఆదాయం ఉండేందుకు. మీకేం అదృష్టవంతులు. ఒక చేయితో కాదు రెండు చేతులా సంపాదిస్తారు. ’’
ఇలాంటి సంభాషణ మనం చాలా సార్లు వినే ఉంటాం. రెండవ ఆదాయం అంటే అక్రమ సంపాదనేనా? మీరు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు, ప్రైవేటు కంపెనీలో ఉద్యోగులు, వ్యాపారులు, వృత్తి నిపుణులు ఎవరైనా కావచ్చు ప్రతి వారికి ఒకటే ఆదాయం ఎప్పటికైనా ప్రమాదకరమే. రెండవ ఆదాయంపై దృష్టి సారించడం ప్రతి ఒక్కరికీ అవసరం.
నోకియా ఒకప్పుడు సెల్‌ఫోన్‌లు తయారు చేసే గొప్ప కంపెనీ. బజాజ్ చేతక్ స్కూటర్లు ఒకప్పుడు బ్లాక్‌లో అమ్ముడు పోయేవి. ఆ స్కూటర్ కావాలంటే దాదాపు ఏడేళ్ల పాటు వెయిటింగ్ లిస్ట్‌లో మన పేరు చూస్తూ గడిపేయాల్సి వచ్చేది. బైక్‌ల విజృంభణతో స్కూటర్ల ఉత్పత్తి నిలిచిపోయింది. సెల్‌ఫోన్ ప్రపంచాన్ని ఏలిన నోకియా కోలుకోలేని విధంగా దెబ్బతింది. ఒకప్పుడు ఒక వెలుగు వెలిగిన కంపెనీల్లో పని చేసే ఉద్యోగులు తమ జీవితానికి ఢోకా లేదనే ధీమాతో బతికే వారు. ఆ కంపెనీలు కుప్పకూలిపోవడంతో వాటిపై ఆధారపడిన కుటుంబాలు ఒక్కసారిగా దిక్కు తోచని స్థితిలో పడిపోతాయి. గొప్ప కంపెనీలు అనే కాదు ఏ వ్యక్తి అయినా అప్పటి వరకు తనకు ఉపాధి కల్పిస్తున్న సంస్థ దెబ్బతినడంతో ఏం చేయాలో పాలుపోని స్థితిలో పడిపోతారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పలు ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలను మూసేసినప్పుడు చాలా మంది ఉద్యోగులు మానసికంగా తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నారు. అప్పటి వరకు ఒక విధమైన జీవితానికి అలవాటు పడిన వారు తాము పని చేసే సంస్థ మూతపడగానే తట్టుకోలేరు. ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయినా ప్రైవేటు సంస్థ అయినా ఉద్యోగి కోలుకోలేరు.
మారుతున్న కాలంలో ఉద్యోగ అవకాశాలు విపరీతంగా పెరిగాయి. అదే సమయంలో ఏ సంస్థలో ఎవరి ఉద్యోగం ఎప్పుడు పోతుందో తెలియని పరిస్థితి. పాతికేళ్ల లోపు వయసులోనే ఐటి కంపెనీల్లో ఉద్యోగం వేలల్లో జీతం. అంతా బాగుందనుకుంటుండగా ఉద్యోగం ఎప్పుడు పోతుందో ఎందుకు పోతుందో తెలియని పరిస్థితి. అమెరికాలో ట్రంప్ అధికారంలోకి వచ్చినా, అమెరికా- చైనాల మధ్య సుంకాల యుద్ధం జరిగినా, ప్రపంచంలో ఎక్కడ ఏం జరిగినా ఎవరి ఉద్యోగానికి ఎసరు వస్తుందో తెలియని పరిస్థితి. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉద్యోగాలకు అవకాశాలు ఉన్నాయి, అదే సమయంలో ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎక్కడ ఏం జరిగితే ఉపాధి ఎక్కడ దెబ్బతింటుందో తెలియని పరిస్థితి. ఎక్కడో అమెరికా తీసుకునే నిర్ణయం ఎక్కడో మారుమూల గ్రామం మనె్నవారిపల్లి గ్రామానికి చెందిన యువకుడు పని చేసే మాదాపూర్‌లోని ఐటి కంపెనీపై పడొచ్చు. ఉద్యోగం ఊడొచ్చు. అంటే ట్రంప్‌ను కలలో కూడా చూడని గ్రామీణ కుటుంబంపై ట్రంప్ నిర్ణయం తీవ్రమైన ప్రభావం చూపుతుంది.
జీవితం అంటే భయపెట్టడానికి చెప్పడం కాదు. మారిన పరిస్థితుల్లో ఏ నిర్ణయం, ఎవరి తప్పు ఎవరి జీవితంపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతుందో చెప్పలేం. వీటన్నింటిని దృష్టిలో పెట్టుకుని ముందు జాగ్రత్త అవసరం. ఒకసారి ఉద్యోగంలో చేరితే 58 ఏళ్లకు శాలువా కప్పి రిటైర్‌మెంట్‌కు వీడ్కోలు పలికే రోజులు కావివి. ఏమైనా జరగవచ్చు. సాధారణ కుటుంబానికి చెందిన వ్యక్తి తన ప్రతిభతో అత్యున్నత స్థాయికి చేరుకోవచ్చు. ఉన్న ఉద్యోగం ఊడవచ్చు. ఏదైనా జరగవచ్చు.
వ్యతిరేక భావనలు కలిగించడం కాదు. మన కళ్ల ముందే ఇలాంటివి ఎన్నో జరిగాయి. ఎంసెట్ రాసి ఇంజనీరింగ్ కాలేజీలో సీటు సాధించి క్యాంపస్ సెలక్షన్‌లో ఉద్యోగం పొంది జీవితం హ్యాపీడేస్ సినిమాలా గడిచిపోతుందనుకునే కుర్రాడికి కంపెనీలో ప్రతికూల పరిస్థితులు ఎదురైతే తట్టుకోవడం కష్టం. ఇలా జరుగుతుందని కాదు, జరగదని కాదు.
కానీ రెండవ ఆదాయంపై దృష్టి సారిస్తే, ఆ కుటుంబం ఇలాంటి ప్రతికూల పరిస్థితులను తట్టుకోవడమే కాదు. ఎలాంటి పరిస్థితినైనా ఎదుర్కొంటుంది. రేపటిపై ధీమాగా జీవిస్తుంది. రెండవ ఆదాయం అంటే అక్రమంగా సంపాదించడం, నీతిని వదిలేయడం కాదు.
చేసే ఉద్యోగంలో జీతం ఎంతైనా కావచ్చు. ఖర్చులు తగ్గించి పొదుపును పెంచి సరైన రీతిలో ఇనె్వస్ట్ చేస్తే ఆ పొదుపే రెండవ ఆదాయానికి మార్గం అవుతుంది.
హిందీ సినిమా రంగంలో టాప్ హీరోలు కోట్ల రూపాయల్లో పారితోషికం తీసుకుంటారు. సినిమా రంగంలో అవకాశాలు ఎంత కాలం ఉంటాయో తెలియదు. టాప్ హీరోలు అందరూ సినిమా ఆదాయంపైనే కాకుండా ఇతర ఆదాయాలపై దృష్టిసారించారు. తాము సంపాదించిన డబ్బును హోటల్స్, రియల్ ఎస్టేట్, పరిశ్రమల వంటి రంగాల్లో పెట్టుబడి పెడుతున్నారు. సినిమాల్లో అవకాశాల సంగతి ఎలా ఉన్నా ఇతర రంగాల్లో వీరు పెట్టిన పెట్టుబడి వీరిని ఎక్కడికో తీసుకు వెళుతుంది. సినిమాల్లో అవకాశాలు లేకపోయినా సినిమాల ద్వారా సంపాదించిన దాని కన్నా ఇతర వ్యాపార మార్గాల ద్వారా వీరికి ఎక్కువ ఆదాయం వస్తోంది. ఎంత చెట్టుకు అంత గాలి అన్నట్టు కోట్ల రూపాయలు పారితోషికం తీసుకునే వారు ఆ స్థాయిలో రెండవ సంపాదనపై దృష్టిసారిస్తే, సామాన్య ఉద్యోగి తన స్థాయిలో తాను రెండవ ఆదాయంపై దృష్టిసారించాలి. పన్ను రాయితీల కోసం ఉద్యోగులు ఏటా లక్షా 50వేల రూపాయల వరకు మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌లో పెట్టుబడి పెట్టే అవకాశం ఉంటుంది. కొంత కాలానికి ఇదే పెద్ద ఆదాయం కావచ్చు. అందరి ఆలోచనలు ఒకే రకంగా ఉండవు, ఒకే రకమైన అభిరుచులు, అవకాశాలు ఉండక పోవచ్చు. అవకాశం ఉన్నంత వరకు ఒకే ఆదాయంపై ఆధారపడకుండా చట్టబద్ధంగా రెండవ ఆదాయంపై దృష్టిసారించడం ఈ కాలంలో అందరికీ అవసరం. చాలా మంది ఇంటిపై పెట్టుబడిని రెండవ ఆదాయంగా ఏర్పాటు చేసుకుంటున్నారు. చాలా మందివి పెన్షన్ లేని ఉద్యోగాలు. చివరకు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో సైతం పెన్షన్ విధానం మారింది. ఇలాంటి పరిస్థితిలో తాను ఉండడంతో పాటు అద్దె వచ్చే విధంగా సొంత ఇంటిని సమకూర్చుకోవడంపై చాలా మంది దృష్టి సారిస్తున్నారు. నగరాల్లో ఉన్న వారికి ఇది మంచి అవకాశం. ఇంటి విలువ పెరగడంతో పాటు పెన్షన్‌లా నెల నెలా అద్దె రూపంలో ఆదాయం వస్తుంది.
ఎన్నో విజయవంతమైన సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించిన రేలంగి నరసింహారావు ఇటీవల ఒక ఇంటర్వ్యూలో సినిమాల్లో పెద్దగా సంపాదించింది లేదని, ఆ రోజుల్లో కట్టిన ఇంటిపై ఇప్పుడు వస్తున్న అద్దెనే తనకు జీవనాధారం అని వివరించారు. ఆదాయం గడించేప్పుడే సరైన ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ చేయాలి. భద్రమైన జీవితానికి రెండవ ఆదాయం అనివార్యం.
‘‘మాది మీలా ప్రభుత్వ ఉద్యోగం కాదు రెండవ ఆదాయం ఉండేందుకు. మీకేం అదృష్టవంతులు. ఒక చేయితో కాదు రెండు చేతులా సంపాదిస్తారు. ’’
ఇలాంటి సంభాషణ మనం చాలా సార్లు వినే ఉంటాం. రెండవ ఆదాయం అంటే అక్రమ సంపాదనేనా? మీరు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు, ప్రైవేటు కంపెనీలో ఉద్యోగులు, వ్యాపారులు, వృత్తి నిపుణులు ఎవరైనా కావచ్చు ప్రతి వారికి ఒకటే ఆదాయం ఎప్పటికైనా ప్రమాదకరమే. రెండవ ఆదాయంపై దృష్టి సారించడం ప్రతి ఒక్కరికీ అవసరం.
నోకియా ఒకప్పుడు సెల్‌ఫోన్‌లు తయారు చేసే గొప్ప కంపెనీ. బజాజ్ చేతక్ స్కూటర్లు ఒకప్పుడు బ్లాక్‌లో అమ్ముడు పోయేవి. ఆ స్కూటర్ కావాలంటే దాదాపు ఏడేళ్ల పాటు వెయిటింగ్ లిస్ట్‌లో మన పేరు చూస్తూ గడిపేయాల్సి వచ్చేది. బైక్‌ల విజృంభణతో స్కూటర్ల ఉత్పత్తి నిలిచిపోయింది. సెల్‌ఫోన్ ప్రపంచాన్ని ఏలిన నోకియా కోలుకోలేని విధంగా దెబ్బతింది. ఒకప్పుడు ఒక వెలుగు వెలిగిన కంపెనీల్లో పని చేసే ఉద్యోగులు తమ జీవితానికి ఢోకా లేదనే ధీమాతో బతికే వారు. ఆ కంపెనీలు కుప్పకూలిపోవడంతో వాటిపై ఆధారపడిన కుటుంబాలు ఒక్కసారిగా దిక్కు తోచని స్థితిలో పడిపోతాయి. గొప్ప కంపెనీలు అనే కాదు ఏ వ్యక్తి అయినా అప్పటి వరకు తనకు ఉపాధి కల్పిస్తున్న సంస్థ దెబ్బతినడంతో ఏం చేయాలో పాలుపోని స్థితిలో పడిపోతారు. ఆంధ్రప్రదేశ్ ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పలు ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలను మూసేసినప్పుడు చాలా మంది ఉద్యోగులు మానసికంగా తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నారు. అప్పటి వరకు ఒక విధమైన జీవితానికి అలవాటు పడిన వారు తాము పని చేసే సంస్థ మూతపడగానే తట్టుకోలేరు. ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయినా ప్రైవేటు సంస్థ అయినా ఉద్యోగి కోలుకోలేరు.
మారుతున్న కాలంలో ఉద్యోగ అవకాశాలు విపరీతంగా పెరిగాయి. అదే సమయంలో ఏ సంస్థలో ఎవరి ఉద్యోగం ఎప్పుడు పోతుందో తెలియని పరిస్థితి. పాతికేళ్ల లోపు వయసులోనే ఐటి కంపెనీల్లో ఉద్యోగం వేలల్లో జీతం. అంతా బాగుందనుకుంటుండగా ఉద్యోగం ఎప్పుడు పోతుందో ఎందుకు పోతుందో తెలియని పరిస్థితి. అమెరికాలో ట్రంప్ అధికారంలోకి వచ్చినా, అమెరికా- చైనాల మధ్య సుంకాల యుద్ధం జరిగినా, ప్రపంచంలో ఎక్కడ ఏం జరిగినా ఎవరి ఉద్యోగానికి ఎసరు వస్తుందో తెలియని పరిస్థితి. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉద్యోగాలకు అవకాశాలు ఉన్నాయి, అదే సమయంలో ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎక్కడ ఏం జరిగితే ఉపాధి ఎక్కడ దెబ్బతింటుందో తెలియని పరిస్థితి. ఎక్కడో అమెరికా తీసుకునే నిర్ణయం ఎక్కడో మారుమూల గ్రామం మనె్నవారిపల్లి గ్రామానికి చెందిన యువకుడు పని చేసే మాదాపూర్‌లోని ఐటి కంపెనీపై పడొచ్చు. ఉద్యోగం ఊడొచ్చు. అంటే ట్రంప్‌ను కలలో కూడా చూడని గ్రామీణ కుటుంబంపై ట్రంప్ నిర్ణయం తీవ్రమైన ప్రభావం చూపుతుంది.
జీవితం అంటే భయపెట్టడానికి చెప్పడం కాదు. మారిన పరిస్థితుల్లో ఏ నిర్ణయం, ఎవరి తప్పు ఎవరి జీవితంపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపుతుందో చెప్పలేం. వీటన్నింటిని దృష్టిలో పెట్టుకుని ముందు జాగ్రత్త అవసరం. ఒకసారి ఉద్యోగంలో చేరితే 58 ఏళ్లకు శాలువా కప్పి రిటైర్‌మెంట్‌కు వీడ్కోలు పలికే రోజులు కావివి. ఏమైనా జరగవచ్చు. సాధారణ కుటుంబానికి చెందిన వ్యక్తి తన ప్రతిభతో అత్యున్నత స్థాయికి చేరుకోవచ్చు. ఉన్న ఉద్యోగం ఊడవచ్చు. ఏదైనా జరగవచ్చు.
వ్యతిరేక భావనలు కలిగించడం కాదు. మన కళ్ల ముందే ఇలాంటివి ఎన్నో జరిగాయి. ఎంసెట్ రాసి ఇంజనీరింగ్ కాలేజీలో సీటు సాధించి క్యాంపస్ సెలక్షన్‌లో ఉద్యోగం పొంది జీవితం హ్యాపీడేస్ సినిమాలా గడిచిపోతుందనుకునే కుర్రాడికి కంపెనీలో ప్రతికూల పరిస్థితులు ఎదురైతే తట్టుకోవడం కష్టం. ఇలా జరుగుతుందని కాదు, జరగదని కాదు.
కానీ రెండవ ఆదాయంపై దృష్టి సారిస్తే, ఆ కుటుంబం ఇలాంటి ప్రతికూల పరిస్థితులను తట్టుకోవడమే కాదు. ఎలాంటి పరిస్థితినైనా ఎదుర్కొంటుంది. రేపటిపై ధీమాగా జీవిస్తుంది. రెండవ ఆదాయం అంటే అక్రమంగా సంపాదించడం, నీతిని వదిలేయడం కాదు.
చేసే ఉద్యోగంలో జీతం ఎంతైనా కావచ్చు. ఖర్చులు తగ్గించి పొదుపును పెంచి సరైన రీతిలో ఇనె్వస్ట్ చేస్తే ఆ పొదుపే రెండవ ఆదాయానికి మార్గం అవుతుంది.
హిందీ సినిమా రంగంలో టాప్ హీరోలు కోట్ల రూపాయల్లో పారితోషికం తీసుకుంటారు. సినిమా రంగంలో అవకాశాలు ఎంత కాలం ఉంటాయో తెలియదు. టాప్ హీరోలు అందరూ సినిమా ఆదాయంపైనే కాకుండా ఇతర ఆదాయాలపై దృష్టిసారించారు. తాము సంపాదించిన డబ్బును హోటల్స్, రియల్ ఎస్టేట్, పరిశ్రమల వంటి రంగాల్లో పెట్టుబడి పెడుతున్నారు. సినిమాల్లో అవకాశాల సంగతి ఎలా ఉన్నా ఇతర రంగాల్లో వీరు పెట్టిన పెట్టుబడి వీరిని ఎక్కడికో తీసుకు వెళుతుంది. సినిమాల్లో అవకాశాలు లేకపోయినా సినిమాల ద్వారా సంపాదించిన దాని కన్నా ఇతర వ్యాపార మార్గాల ద్వారా వీరికి ఎక్కువ ఆదాయం వస్తోంది. ఎంత చెట్టుకు అంత గాలి అన్నట్టు కోట్ల రూపాయలు పారితోషికం తీసుకునే వారు ఆ స్థాయిలో రెండవ సంపాదనపై దృష్టిసారిస్తే, సామాన్య ఉద్యోగి తన స్థాయిలో తాను రెండవ ఆదాయంపై దృష్టిసారించాలి. పన్ను రాయితీల కోసం ఉద్యోగులు ఏటా లక్షా 50వేల రూపాయల వరకు మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌లో పెట్టుబడి పెట్టే అవకాశం ఉంటుంది. కొంత కాలానికి ఇదే పెద్ద ఆదాయం కావచ్చు. అందరి ఆలోచనలు ఒకే రకంగా ఉండవు, ఒకే రకమైన అభిరుచులు, అవకాశాలు ఉండక పోవచ్చు. అవకాశం ఉన్నంత వరకు ఒకే ఆదాయంపై ఆధారపడకుండా చట్టబద్ధంగా రెండవ ఆదాయంపై దృష్టిసారించడం ఈ కాలంలో అందరికీ అవసరం. చాలా మంది ఇంటిపై పెట్టుబడిని రెండవ ఆదాయంగా ఏర్పాటు చేసుకుంటున్నారు. చాలా మందివి పెన్షన్ లేని ఉద్యోగాలు. చివరకు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో సైతం పెన్షన్ విధానం మారింది. ఇలాంటి పరిస్థితిలో తాను ఉండడంతో పాటు అద్దె వచ్చే విధంగా సొంత ఇంటిని సమకూర్చుకోవడంపై చాలా మంది దృష్టి సారిస్తున్నారు. నగరాల్లో ఉన్న వారికి ఇది మంచి అవకాశం. ఇంటి విలువ పెరగడంతో పాటు పెన్షన్‌లా నెల నెలా అద్దె రూపంలో ఆదాయం వస్తుంది.
ఎన్నో విజయవంతమైన సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించిన రేలంగి నరసింహారావు ఇటీవల ఒక ఇంటర్వ్యూలో సినిమాల్లో పెద్దగా సంపాదించింది లేదని, ఆ రోజుల్లో కట్టిన ఇంటిపై ఇప్పుడు వస్తున్న అద్దెనే తనకు జీవనాధారం అని వివరించారు. ఆదాయం గడించేప్పుడే సరైన ఇనె్వస్ట్‌మెంట్ చేయాలి. భద్రమైన జీవితానికి రెండవ ఆదాయం అనివార్యం.
thanks for writing, please do write such eye openers
రిప్లయితొలగించండి